Лекцээ хэрхэн гүйцэж бичих вэ?

Хичээл дээр лекцийг гүйцэж тэмдэглэнэ гэдэг шинээр оюутан бологсдын хувьд учрах бэрхшээлүүдийн нэг нь байсаар ирсэн. Ихэнхи оюутнууд багшийн хэлж ярьж байгааг нэг бол бүгдийг нь бичиж авах гэж хичээж, нэг бол самбар дээрхийг бүгдийг хуулж авах гэсээр байтал лекцийн цагийн хичээлийн тэмдэглэл “Нөхөөстэй урлаг” болох вий.

Харин дараа нь тэмдэглэсэн лекцээ уншихын тулд бусад хүмүүс байтугай өөрөө ойлгохоо байчихдаг. Тэгвэл хэрхэн зөв, бөгөөд оновчтой тэмдэглэл хийх вэ? гэдэг талаар гайхамшигт мэргэн зөвлөгөөнүүдийг танд хүргэе.

Лекц эхлэхээс өмнө

• Лекцэндээ урьдчилан бэлтгэснээр тухайн лекцийн орох агуулгыг мэдсэн байх нь тухайн лекцэнд бэлтгэлтэй байх хамгийн сайн арга юм.
• Аль болох урагшаа суухыг хичээ. Гар утсаа унтраахаа мартав аа.
• Зөв хандлагатай байх хэрэгтэй. Сайн сонсоно гэдэг бол анхаарлаа сайн хандуулж байгаа хэрэг юм. Лекц хэлэгчийн өгүүлэх гэж буй зүйлтэй чиний бодол сөргөлдөж байсан ч үргэлж сэргэг байж сонсоорой.

Лекцийн үед

1. Лекцээ тэмдэглэх үзэг, дэвтэр, цаасаа аль хэдийн бэлэн байлгаарай. Үзэгний чинь бэх дуусах, бал чинь эвдрэх, харандаа чинь хугарах зэрэг тохиолдолд барьц алдахгүйн тулд байнга илүүг нөөцөлж авч явж байгаарай. Тэрнээс гадна цүнхэнд олон дэл сул зүйл байхад ядаж хайж цаг алдахгүйн тулд пинал авч түүн дотроо бүх бичгийн хэрэгслээ хийх нь чиний хэр сурлагандаа сайн анхаардгийг чинь харуулах төдийгүй, чиний талаар аятайхан, эмх цэгцтэй, хувийн зохион байгуулалттай гэсэн сэтгэгдлийг бусдад төрүүлэх болно.
2. Лекц эхлэхээс өмнө тухайн өдрийн он сар өдөр, лекцийн гарчгийн нэрийг заавал бичнэ.
3. Лекцийг эхлэхээс өмнө багш тухайн лекцийг танилцуулдаг. Тиймээс багшийн юу хэлж байгааг маш анхааралтай сонсоод лекцийн ерөнхий дүр зургийг хүлээж авсны дараа юуг тэмдэглэх хэрэгтэй гэсэн зураглал орж ирнэ. Юуг бичиж авах ёстойг тайлбарлавал:
   • Хэсэг бүрийн сэдэв
   • Тухайн сэдэвтэй холбоотой жишээ, санаанууд
   • Самбар дээр бичсэн зүйл, ялангуяа тухайн сэдвийн гарчгуудыг бичиж авна. Бүх зүйлүүдийг гүйцэж тэмдэглэл хийхийн тулд дэл сул үгнүүдийг алгасаж, харин байнга хэрэглэгддэг үгнүүдийн товчлол ашиглах хэрэгтэй. Сонссоноо өөрийнхөөрөө ойлгон дүгнэж бич. Багшийн хэлснээр дүгнэж бичих шаардлагагүй. Сана: чиний зорилго бол багшийн хэлж, ярьж байгааг сонсоод ойлгох болохоос, түүний хэлсэн үг бүрийг үг үсэг алдалгүйгээр бичих явдал биш юм.
4. Аливаа чухал гэсэн үг, өгүүлбэрт таних тэмдэг тавина. Жишээ нь энд маркераар тодруулах, төрөл бүрийн хаалт, хашилт ашиглах гэх мэт. Үүнийг талаар зөвлөгөө хэсгээс харна уу.
5. Гол санаануудыг дэмжих жишээ, дэлгэрэнгүйг товчхон боловч заавал тэмдэглэж авна.
6. Хэрэв лекцийн төгсгөлд дүгнэлт хийж байгаа бол түүн дээр анхаарлаа маш сайн хандуул. Тэмдэглэлээ хийхдээ зохион байгуулалт сайтай байгаа эсэх дээрээ анхаараарай. Хэрэв хийсэн тэмдэглэл чинь дэс дараагүй байгаа бол гол санаануудыг дүгнэлт хэсэг дээрээ доош нь цувуулан бичээрэй.
7. Лекцийн төгсгөлд ойлгоогүй зүйлсээ багшаас асуугаарай.

Лекцийн дараа

1. Лекц дууссаны дараа бичиж авсан тэмдэглэлээ боломжтой бол маш хурдан гүйлгээд харчих. Учир нь аливаа лекцийг 24 цагийн дотор дахин харах нь үлдэц маш сайн байдагт оршдог.
2. Лекцийн дараа ахин унших үедээ тэмдэглэлээ илүү дэс дараанд оруулж болох юм.
3. Бичсэн лекцээ долоо хоногт дор хаяж нэг удаа харж байгаарай. Түүнчлэн дараагийн лекцний өмнө ахин харж хэвшээрэй.