Идэвхжүүлэлтийн иж бүрдэл ( promotion mix )

Идэвхжүүлэлтийн иж бүрдэл ( promotion mix ) гэдэг нь компаний зүгээс рекламын болон маркетингийн зорилгыг хангахад чиглэгдсэн реклам сурталчилгаа,борлуулалтын урамшуулал, биечлэн хийх худалдаа ба олон нийттэй тогтоох харилцааг хослуулах өвөрмөц ажиллгааны цогцолбор юм.

Реклам нь пүүсийн бараа үйлчилгээ ба шинэ санааг идэвхжүүлэхэд чиглэгдсэн биечилсэн бус байдлаар төлбөртэй хийгддэг бүхий л мэдээлэл сурталчилгаа юм. Рекламыг тодорхой захиалагчийн захиалгаар санхүүжүүлж хийдэг.
Биечлэн хийх худалдаа гэдэг нь нэг юмуу хэд хэдэн боломжит худалдан авагчдад бараагаа үзүүлж санал болгохдоо тэдэнтэй нилээд урт хугацаагаар холбоо тогтоох зорилготой хийдэг шууд биечилсэн харилцаа байдаг.
Борлуулалтын урамшуулал нь тодорхой барааны худалдан авалтыг урамшуулан дэмжихэд чиглэгдсэн богино хугацааны нэг удаагийн өдөөх шинжтэй арга хэмжээ юм. Үүнд хямдрал, бэлэг, эрхийн бичиг-ваучер, шагнал зэргийг ойлгож болно.

Олон нийтийн харилцаа PR нь компаний талаар эерэг ойлголт сэтгэгдэл бий болгоход чиглэгдсэн харилцагчидтай тогтоох харилцааны төрлүүд байдаг.Энд юуны өмнө олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэлүүдтэй холбоо тогтоох , хэрэглэгчидтэй хийх компаний удирдлагуудын уулзалт , зөвлөлгөө нь чухал үүрэгтэй байна.

Шууд маркетинг гэдэг нь хэрэглэгчидээс даруйхан хариу авах зорилгоор мэдээлэл харилцааны хэрэгсэлээр хийдэг шууд холбоо харилцаа юм.Энэ харилцаанд оролцогчид нь газар зүйн байршилын хувьд хаана ч байж болох бөгөөд интернет,телефон, факс зэрэг холбоо харилцааны орчин үеийн хэрэгсэлүүдийг ашигладаг тул хамгийн богино хугацаанд харилцаа тогтоож бараа бүтээгдэхүүнээ борлуулах боломжтой байдаг онцлогтой.

Эдгээр маркетингийн харилцааны хэрэгсэл төрлүүд нь өөр өөрийн гэсэн арга хэлбэрээр хэрэгждэг.Тухайлбал зар сурталчилгааг хэвлэл, радио телевиз, гадна гудамжны самбар гэх зэрэгт байрлуулж болно.Харин биечлэн хйих худалдаа нь барааны танилцуулга/ презентац/ үзэсгэлэн яармаг, тусгай урамшууллын арга хэмжээ гэх зэрэг хэлбэртэй хийгддэг. Борлуулалтын урамшуулал нь бараа худалдаалах газарт хийх реклам, шагнал, үнийн хямдрал, эрхийн бичиг, тусгай реклам зэрэг арга хэлбэртэй байдаг.

Шууд маркетингийн хэрэгсэлүүдэд каталоги, телемаркетинг , факс , интернет зэрэг хамаарагдана.Мэдээллийн шинэ технологи нь пүүс компанийг олон нийтэд хандсан ялгаваргүй хийгддэг сурталчилгаанаас тодорхой нарийвчилсан чиглэлтэй бүр тодорхой нэг хэрэглэгч харилцагчид чиглэгдсэн харилцаанд шилжихэд хүргэж байна.

Маркетингийн харилцаанд нилээд чухал үүрэгтэй төрлүүд нь рекламын харилцаа ба урамшуулал хоёр юм.

Рекламын харилцааны үндсэн зорилго нь хэрэглэгчдийн бодол санааг өөрийн санал болгож байгаа зүйлийг худалдан авахад чиглүүлэх явдал байдаг.Тэгвэл урамшуулалын гол зорилго гэвэл худалдан авагчдыг нэн түргэн худалдан авах хүсэл сонирхол төрүүлэхэд чиглэгдсэн байна.Тодруулбал богино хугацаанд үнийн хямдрал, бэлэг, шагнал сугалаа зэрэг урамшуулал зарлаж явуулсанаар тодорхой маркын бүтээгдэхүүний борлуулалтыг идэвхжүүлэн сайжруулах боломжтой.

Орчин үед маркетингийн харилцааны арга хэрэгсэлүүдийг тус тусд нь салангид хэрэглэсэнээс тэдгээрийг хослуулах замаар нэгдсэн маркетингийн харилцаагаар үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлж хүмүүст бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ таниулж мэдүүлэхийг илүү үр дүнтэйд тооцох боллоо.

Нэгдсэн маркетингийн харилцаа гэдэг нь тодорхой худалдааны маркын хувьд харилцааны нэгдмэл нэг зорилгод чиглэгдсэн рекламын болон урамшууллын арга хэрэгсэлүүдийг хослуулж хэргэлэхдээ худалдан авагчдын цаг хугацаа сонирхолыг харгалзан түүнд тохируулан явуулах цогцолбор үйл ажиллагаа гэж ойлгож болно.Нэгдсэн маркетингийн харилцааг хэрэгжүүлэхтэй уялдаж реклам, урамшууллын төлөвлөлтөнд хэд хэдэн өөрчлөлт хийгдэх болдог. Ялангуяа энэ үед рекламын агентлагын биш реклам захиалагчийн зохицуулалт, үүрэг хариуцлага нилээд их болдог.

Эдгээрээс гадна маркетингийн харилцааны бусад хэрэгэсэлүүд ч үйлчилдэг. Үүнд: барааны гадаад дүр төрх, түүний үнэ, гадаад ерөнхий байдал, сав боодлын өнгө,худалдаалж байгаа дэлгүүр энэ бүхэн нь худалдан авагчдад мэдээлэл түгээх арга хэрэгсэл болох тул эдгээрт анхаарах шаардлагатай.