REVOL MUSIC RECORDS

Friday, December 25, 2009

Бизнес төлөвлөгөө хийхийн учир



Ta бизнес төлөвлөгөөгөө хийхдээ хамгийн түрүүнд бизнесийнхээ эдийн засгийн хувьд хэрэгжих боломжийн бүх талыг үнэлсэн тойм, үүний дотор бизнесийн хэтийн төлөвийн тодорхойлолт, шинжилгээг бичих хэрэгтэй.

Энэхүү зөвлөгөөнд бизнес эхлэхэд анхаарвал зохих хамгийн чухал зүйлсийг арван хоёр хэсэг болгон хуваасан тул та бизнес төлөвлөгөөгөө тус загварын дагуу хийж болно. Бизнес төлөвлөгөө нь бизнесийн хэмжээнээс хамаарах хашир хэрсүү аж ахуй эрхлэгч болгоны хийдэг алхам юм. Бизнес төлөвлөгөө олон янзын хэлбэртэй байдаг. Номын сан, дэлгүүрүүдэд бизнес төлөвлөгөөний загварууд бүхий ном байдаг.

Бизнес эхэлж буй олон аж ахуй эрхлэгчид бизнес төлөвлөгөөгөө бичих дургүй байдгийг мэдэх хэрэгтэй. Тиймээс доорх төлөвлөгөөний хэсэг бүрийг хийхийг зөвлөж байна.

Яагаад бизнес төлөвлөгөө хийдэг вэ?
“Таны бизнес амжилттай байгаа үед боломжтой бол өмч хөрөнгө худалдан авах талаар бод.”

Таны бизнес төлөвлөгөө олон талаар ашигтай байна. Энэхүү үнэт хэрэгслийг алгасахгүй байх зарим шалтгааныг энд дурдав.
-Юуны өмнө энэ нь холбогдох мэдээлэл, шинжилгээг ашиглан таны зорилгыг тодорхойлж, тодруулна.
-Та зээлдүүлэгч, хөрөнгө оруулагч, банк зэрэг чухал хувь хүн байгууллагатай харилцахдаа үүнийг өөрийгөө ойлгуулах хэрэгсэл болгон ашиглаж болно.
-Хүмүүсээс, үүний дотор танд үнэлж баршгүй зөвлөлгөөг үнэгүй өгч чадах, таны эхлэх гэж буй бизнесийн салбарын хүмүүсээс санал, зөвлөгөө хүсэхдээ энэ төлөвлөгөөг ашиглаж болно. Олон аж ахуй эрхлэгчид цаг, ажил хэмнэж өгч чадах мэргэжилтний санал бодлыг авахгүйгээр өөрийнхөөрөө зүтгэдэг. Энэ нь амьдралд шаардлагагүй бэрхшээлүүдийг үүсгэдэг.
-Таны бизнес төлөвлөгөө таны төлөвлөлтийн явц дахь алдаа дутагдлыг илрүүлж чадна.

Бизнес төлөвлөгөө хийхдээ юунаас зайлсхийх хэрэгтэй вэ?
Хэтийн, ирээдүйн төлөвлөлтөд зарим ухаалаг хязгаарлалт тавь. (Хэтийн гэдэг нь нэг жилээс илүү хугацааг хэлнэ.) Ойрын зорилгоо баримтлах нь илүү сайн бөгөөд бизнесийн явцад төлөвлөгөөгөө өөрчил. Хэтийн төлөвлөлт утгагүй болох нь олонтаа, учир нь таны бизнесийн Мөн чанар анхны ойлголтоосоо өөр болж болдог.

Өөдрөг үзлээс зайлсхий. Үнэн хэрэгтээ өөдрөг үзлийг багасгахын тулд шаардагдах капитал, цаг хугацаа, борлуулалт, ашгийг урьдчилан тооцохдоо багаар тооц. Цөөхөн бизнес төлөвлөгөө хэр их мөнгө, цаг хугацаа шаардагдахыг зөв урьдчилан тооцсон байдаг. Таны бизнест бэрхшээл тохиолдох үед ямар стратеги баримтлахаа бичих хэрэгтэй. Асуудлыг тайлбарлахдаа энгийн хэллэг хэрэглэ. Уншиж ойлгоход хялбар болго.

Бизнесийнхээ өвөрмөц шинж буюу патентжуулсан нээлтэнд ч бүү найд. Сайн нээлттэй бизнес эхэлсэн хүмүүс дандаа амжилт олдоггүй, харин сайн эдийн засагтай бол амжилт олдог.

Таны төлөвлөгөөндөө засаж оруулж болох зарим сэдвийг энд дурдав
-Эрхэм зорилгын мэдэгдэл:
Энэ нь танай бизнесийн зорилго, зорилтын товч тойм юм.

-Хүмүүс: Таны амжилтын хамгийн чухал бүрэлдэхүүн хэсэг бол та өөрөө юм. Та урьд өмнөх туршлагаа шинэ бизнестээ хэрхэн хэрэглэх талаар төвлөрөн бич. Өөрийнхөө болон энэ бизнесийг эхлэхэд оролцох хүн бүрийн товч намтрыг бэлд. Баримтанд тулгуурла. Хэтрүүлгээс зайлсхий. Таны бизнес төлөвлөгөөний энэхүү хэсгийг зээлдүүлэгч, хөрөнгө оруулагч, борлуулагч зэрэг тантай холбоотой хүмүүс маш анхааралтай унших болно. Гэхдээ та өөрөө хийж чадахгүй зүйлээ хийж чадна гэж болохгүй. Хэрэв танд нэг гол үүргээ гүйцэтгэх чадвар байхгүй бол үүнийг бизнес төлөвлөгөөндөө оруул. Жишээ нь хэрэв та ажилтнуудыг сургах чадваргүй бол, энэхүү дутагдлаа яаж нөхөхөө тайлбарла. Та төлөвлөгөөндөө түнш нэмж оруулах буюу танд байхгүй чадварыг хангах гол ажилтнуудыг хөлслөхөөр төлөвлөж болно. Оруулахаар төлөвлөж буй бүх удирдах хүмүүсийн намтрыг оруул.

-Танай бизнесийн танилцуулга:
Хийх гэж буй бизнесээ тодорхойл. Мөн үүнийгээ хэрхэн төлөвлөж байгаагаа тодорхойл. Та үйлчлэх гэж буй зах зээлдээ төвлөрөхийг хичээ.

-Эдийн засгийн үнэлгээ
Танай бизнесийн орох гэж байгаа эдийн засгийн орчны бүрэн үнэлгээг оруул. Бизнес төлөвлөгөөндөө ашиглах гэж байгаа тохируулагч агентлагууд болон хүн ам зүйн мэдээ танай бизнестэй ямар холбоотойг тайлбарла. Тохиромжтой бол орон нутгийн төлөвлөлтийн хэлтсүүдэд байдаг хүн ам зүйн судалгаа болон хүмүүсийн хөл хөдөлгөөний талаархи мэдээллийг оруул.

-Мөнгөн гүйлгээний тайлан
Танд шаардагдах капиталыг нэгтгэсэн нэг жилийн мөнгөн гүйлгээг оруул. Ямар бэрхшээл гарах, асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэхээр төлөвлөж байгаа тухай дүгнэлтээ оруул.

-Маркетингийн төлөвлөгөө, өргөжүүлэх төлөвлөгөөгөө оруул.

-Жижиг бизнесийн удирдлага зэрэг танд хэрэг болох засгийн газрын вэбсайт руу орж үз. Энэ вэбсайтын гол хуудсан дээр “Нөөц” гэсэн хэсэг рүү ор.

Сайн бизнес төлөвлөгөө хийх зургаан алхам
Бизнес эхэлж буй аж ахуй эрхлэгчид бизнес төлөвлөгөө бичихдээ бэрхшээлтэй тулгардаг. Энэ хичээл танд олон талаар тусална, Тиймээс энэхүү төлөвлөлтийн аргачлалыг бүү алгас! Үүнийг хялбарчлахын тулд сайн төлөвлөгөө гаргахад тань туслах зургаан алхмыг энд дурдав:

1.Өөрийн бизнесийн үндсэн ойлголтыг тодорхойл.
2.Таны бизнесийн ойлголтын хэрэгжих боломж, онцгой шинжийн талаар олж чадах бүх мэдээллийг цуглуул.
З.Эмхэтгэн нэгтгэсэн мэдээлэл дээрээ үндэслэн ойлголтоо тодорхойлж тодруул.
4.Бизнесийнхээ онцгой шинжийг тоймло. “Юу, хаана, яагаад, яаж” гэсэн хандлага хэрэглэх нь ашигтай.
5.Төлөвлөгөөгөө анхаарал татах хэлбэрт оруулбал, танд төвлөрөх, мөн чанарыг ойлгоход туслах төдийгүй, таны хувьд маш чухал бизнесийн харилцаанд ашиглах үнэт хэрэгсэл болно.
6.Таны төлөвлөгөөнд бизнесийг амжилттай болгоход шаардлагатай дараахь хүчин зүйлс орсон эсэхийг шалга

-Эрүүл бизнесийн ойлголт
Аж ахуй эрхлэгчдийн хийдэг хамгийн түгээмэл ганц алдаа бол эхлэхдээ зөв бизнес сонгодоггүйд оршино. Хэтийн бизнесийнхээ талаар мэдэж авах хамгийн сайн арга бол өөрийн бизнесээ эхлэхээс өмнө энэ салбартаа өөр компанид ажиллах явдал юм. Сайн бизнесийн тухай таны ойлголт, бодит байдлын хооронд их зөрөө байж болно.

-Зах зээлээ ойлгох
Ойлголтоо турших нэг сайн арга бол эхлэхээсээ өмнө бүтээгдэхүүн буюу үйлчилгээгээ борлуулж турших явдал юм. Та өөрийгөө дэлхий даяар цаасан шувуу нисгэгчдийн төсөөллийг эзэмдэх гайхамшигт цаасан шувуутай гэж бодож байна уу? Тэгвэл та эхлээд хэдийг гараараа хийгээд борлуулах гээд үз.

-Эрүүл, өсөж буй тогтвортой салбар
Нисэх онгоц, автомашин зэрэг бүх үеийн агуу их нээлтүүдийн зарим нь эдгээр агуу дэвшлийг ашиглахыг оролдсон олон хүнд эдийн засгийн үр ашгаа өгөөгүй гэдгийг сана. Жишээ нь Вилбер Райт анхны онгоцыг нисгэснээс хойших бүх агаарын тээврийн хуримтлагдсан ашиг тэгээс бага юм. (Агаарын тээврийн алдагдал ашгаасаа их байсаар ирсэн.) Амжилт олохын тулд хүн төрөлхтний хувьд агуу их нээлт буюу дэвшлийг авчирсан бизнес олох шаардлагагүй, харин агуу их эдийн засагтай бизнесийг олсон хүмүүс л амжилтанд хүрдэг.

-Чадварлаг менежмент
Өөрийн дуртай, бахархдаг, ёс зүйн сайн чанартай, таны чадварыг нөхөх, танаас ухаантай хүмүүсийг хай. Танд байхгүй чадварыг эзэмшсэн хүмүүсийг ажилд авахаар төлөвлө. Өөрийн өвөрмөц чадварыг тодорхойлж, таны сул талыг давуу тал болгох өөр хүмүүсийг хай.

-Чадварлаг санхүүгийн хяналт
Та нягтлан бодох бүртгэл, компьютерийн програм хангамж, мөнгөн гүйлгээний менежментээр мэргэжих нь ямар чухлыг сүүлд олж мэдэх болно. Ихэнх аж ахуйн эрхлэгчид нягтлан бодох бүртгэлийн боловсрол мэргэжилгүй байдаг бөгөөд эдгээр чадварыг сурахын тулд сургуульд дахин явах ёстой болдог. Та оноо хэрхэн өгдгийг нь мэдэхгүй байж, тоглоомын бооцоонд хамаг мөнгөө тавих уу? Хүмүүс бизнест үргэлж ийм алдаа гаргадаг.

-Бизнесийн тууштай чиглэл
Хэрэв та тусгай бүтээгдэхүүн буюу үйлчилгээний талаар бодож байгаа бол мэргэжлийн хүмүүс мэргэжлийн бус хүмүүсээс хавьгүй илүү ажилладгийг олж мэднэ. Та өөрийн сайн хийдэг зүйл дээр төвлөрснөөр бага үнэтэй хэн нэгэнтэй өрсөлдөх шаардлагагүй болно.
Эх сурвалж: Business times
Read more...

Wednesday, October 21, 2009

ЧИМЭЭГҮЙ ХАЙРЫН ЧИМЭЭ цомог дахин хэвлэгдлээ Мөн CD-ыгээ Full хэлбэрээр татахаар тавилаа

2009,9,15 нд анх нээлтээ хийсэн миний чимээгүй хайрын чимээ Монголын анхны хайрын тухай цуврал номтой сд 2дахь удаагаа өнгөрсөн сард дахин хэвлэгдлээ Тун удахгүй дараагийн сд болох үзэгний төгсгөл цомог маань худалдаанд гарахад бэлэн болоод байгаа билээ энэхүү шинэ цомог маань 7 track -аас бүрдсэн дан өгүүлэгийн цомог юм Удахгүй сайтдаа өгүүллэгээсээ ганц нэгийг нь ээлж дараатайгаар сонордуулах болноо Ингээд миний чимээгүй хайрын чимээ цомогийг бүтнээр нь татан авч хайрын вакцинд хамрагдана уу
хэд хоногоос нэг нэгээр нь татаж шууд сонсохоор байрлуулах болно

татах линк: http://share.gogo.mn/lp7jBln1Sn52071278190635/chimeegui hairiin chimee.rar Read more...
२००९.०१.०३ Монгол Улсын Хил Хамгаалах Ерөнхий Газрын захиалгаар Хүний нөөцийн хөгжлийн чиг хандлага,бодлого стратеги сэдвээр сургалт семинар явагдлаа
Монгол Улсын Хил Хамгаалах Ерөнхий Газрын захиалгаар Хүний нөөцийн хөгжлийн чиг хандлага,бодлого стратеги сэдвээр Хөдөө орон нутаг,Улаанбаатар хотын ангийн захирагч нар, удирдах газрын бие бүрэлдэхүүнд Хүний нөөцийн академи 2 өдрийн сургалт семинар явууллаа. Хүний нөөцийн тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх арга замыг хамтдаа хэлэлцэж цаашид хүний нөөцийн бодлого стратегийг боловсронгуй болгох хэвшүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллахаар боллоо.

Read more...

ХҮНИЙ НӨӨЦИЙН АКАДЕМИЙН УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙН ГИШҮҮН С.ЭРДЭНЭБОЛД МУ-ЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ТАМГЫН ГАЗРЫН ОЛОН НИЙТТЭЙ ХАРИЛЦАХ, АЛБАНЫ ДАРГААР ТОМИЛОГДЛОО


С.Эрдэнэболд
  • Монгол Улсын Их Сургуулийн Хууль Зүйн Сургуулийг “LL.B” зэргээр, Америкийн Нэгдсэн Улсын Индианагийн Их Сургуулийн Хуулийн Сургуулийг “LL.M.” зэргээр тус тус дүүргэсэн. Хуульч мэргэжилтэй, хууль зүйн ухааны докторант.

  • Үндсэн хуулийн харьцуулсан эрх зүй, Европийн холбооны эрх зүй, Корпорацийн эрх зүй болон “Үг хэлэх, хэвлэн нийтлэх” эрхийн чиглэлээр дагнан судалдаг. Эрх зүй, илтгэх урлагийн чиглэлээр хэд хэдэн ном бичиж хэвлүүлсэн.

  • Индианагийн их сургуулийн Хуулийн сургуульд туслах багш, Хууль зүйн үндэсний хүрээлэнд Гадаад харилцаа, хүний нөөцийн асуудал хариуцсан ажлтнаар тус тус ажиллаж байсан. Англи, орос хэлний мэдлэгтэй.
Read more...

HR FORUM-2009 удахгүй зохиогдоно


Хүний нөөцийн академиас уг Форумыг 2008 онд зохион байгуулсан бөгөөд энэ жил дахин зохион байгуулах бэлтгэл ажилдаа орсонтой холбогдуулан мэдээллийн архиваасаа шилжүүлэн гол нүүрэндээ байршууллаа। Та бүхэн мэргэжлийн судлаачдын уг форумд тавьсан илтгэлүүдийг татан авч болохоос гадна зургийн цомогоор аялаж болох юм। нөөцийн
2008 оны 5 сарын 12 –ны өдөр Хаан Палас зочид буудалд “Хүний нөөцийн чуулган” явагдаж дууслаа। Үнэхээр бидний төлөвлөснөөс маш олон оролцогчид хуран цугларсан нь Хүний нөөцийн салбарт ярилцаж хэлэлцэх шийдэх асуудал хуримтлагдсан байгааг дахин нотоллоо. Форумын үйл ажиллагааг уригдан ирж илтгэл хэлэлцүүлсэн судлаач илтгэгчид нар нэр хүндийг нь өндөрт өргөж оролцогчид маань залан авч явлаа. Цаашид хүний нөөцийн салбарт шийдэрлэвэл зохих олон асуудлуудыг хөндөн ярилцлаа.

Тоймлон өгүүлвэл:
  1. Энэ салбарт төрийн цэгцтэй бодлого дутмаг байна.
  2. практикт туршигдаж үр дүнгээ өгч буй арга туршлагуудыг харилцан солилцож байх санал санаачлагууд олон гарч байлаа.
  3. Мөн Хүний нөөцийн тодорхой сэдвүүдээр судалгаа шинжилгээний ажил эрчимтэй явуулах, ном сурах бичиг,сэтгүүл гарын авлага дутагдалтай байгааг хөндөж байлаа.
  4. Оролцож буй байгууллагуудын төлөөлөл байгууллага дээрээ хүний нөөцийн төлөвлөлт бодлого боловсруулах,ажлын гүйцэтгэлийн үнэлгээ, цалин урамшууллын талаар сургалт гэрээт ажлуудыг хамтран хийх хэрэгцээ ихээхэн байгааг дурьдаж байлаа.
  5. Хүний нөөцийн мэргэжилтэн бэлтгэж буй их дээд сургууль мэргэжилтэн дутагдаж буй компани байгууллага 2-ыг холбох мэдээллээр хангаж байх гүүр дутагдалтай байгааг мөн илэрхийлж байлаа.
  6. Чадварлаг ажилтан хэрхэн олж авах,олж авсны дараа хэрхэн тогтоон барьж байх асуудал Форумын анхаарлын төвд байлаа.

Форумд хувийн хэвшлийн хүний нөөцийн асуудлыг хөндөн хэлэлцэхээс гадна Төрийн байгууллагын хүний нөөцийн асуудлуудаар илтгэл хэлэлцүүлгүүд явагдаж оролцогчдын сонирхлыг татаж байлаа. Мөн Багануур хувьцаат компани өөрийн туршлагаасаа хуваалцан ярилцаж IDCI компани хүний нөөцийн дэвшилтэт програм хангамж болох” Perfect manager” програмыг танилцуулсан нь оролцогчдын эрэлт хүсэлтийг мэдэрч сонирхлыг татсан алхам болсон талаар сэтгэгдлээ хуваалцаж байсныг дурьдахад таатай байна. Хүний нөөцийн салбарын мэдээллийг нэг дор хүргэх үүднээс Форумын үеэр ном сэтгүүлийн худалдаа явууллаа.

Форумд:
  1. СЭЗДС-ын багш Д.Болормаа “Төрийн байгууллагын хүний нөөцийн менежментийн өнөөгийн байдал”
  2. ХҮДС –ын дэд захирал Ц.Цэцэгмаа “Монголын Хувийн хэвшил дэх хүний нөөцийн менежментийн асуудлууд: өнөөгийн байдал ба ирээдүйн хандлага
  3. КТМС-ын Төрийн захиргаа,хүний нөөцийн менежментийн профессорын багийн тэргүү лэх профессор Г.Батхүрэл” Хүний нөөцийн мэргэжилтэн бэлтгэж ирсэн түүхэн замнал”
  1. “Human Fortis” компаний захирал Ж.Сэлэнгэ” Хүний нөөцийн хөгжил практикт” сэдвүүдээр тус тус илтгэл хэлэлцүүлж

Багануур хувьцаат компаний хүний нөөцийн газрын захирал Б.Хэрлэнчимэг Багануур хувьцаат компани дээр амжилттай хэрэгжиж буй хүний нөөцийн идэвхжүүлэлтийн туршлагаасаа хуваалцлаа.

Мөн хүний нөөцийн салбарт мэргэжилтэн бэлтгэж буй сургуулиудын төлөөлөл сургалтын чиглэлээр амжилттай үйл ажиллагаа явуулж байгууллагуудын дараах төлөөлөл оролцлоо.

1. МУИС Эдийн Засгийн дээд сургууль Менежментийн тэнхим

2. Санхүү Эдийн Засгийн дээд сургууль Менежментийн тэнхим

3. Компьютер Техник Менежментийн Сургууль Менежментийн тэнхим хүний нөөцийн удирдлагын багш докторант Л.Цэрэнчимэд

4. Бүтээмжийн үндэсний төв

5. Хөгжил Дэвшлийн хөтөч ТББ /Хүний нөөцийн Менежмент Сэтгүүл/

6. Удирдлагын Академи Доктор Профессор П.Увш

7. Интерном Номын их дэлгүүр

8. Лектор төв

9. Миний тохилог Сууц сэтгүүл

10. IMAKO LADY төв Business Lady сэтгүүл

11. Хүний нөөцийн менежмент номыг зохиогч Монголжингоо дээд сургуулийн багш Б.Баттөгс

12. Горилогч Сэтгүүл

13. Байгууллагын хүний нөөцийн менежментийн зарим асуудал номыг зохиогч докторант П.Цэрэнжаргал

14. Багануур хувьцаат компани

Форумын зорилго нь илтгэл хэлэлцүүлээд өнгөрөх бус асуудлыг шийдэх гол зорилготой учир Хүний нөөцийн идэвхжүүлэлтийн арга техникийг эзэмшүүлэх сургалтыг амжилттай зохион байгуулж нийт 85 хүн хамрагдлаа. Мөн энэ дашрамд

“HR MANAGER” идэвхжүүлэлтийн арга техникийн богино хугацааны эрчимжүүлсэн сургалтанд маань сургагч багшаар уригдан оролцсон:

“Өөрлөлтийг чиглүүлэгч” төвийн удирдах зөвлөлийн дарга, JCI-MONGOLIA байгууллагын 2008 оны дэд ерөнхийлөгч Д.Сүрэнчимэг танд чин сэтгэлээсээ талархал илэрхийлье.

Оролцогчдын хувьд Төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагуудын захиргаа хүний нөөцийн дарга,менежер мэргэжилтнүүд дийлэнхи хувийг эзэлж байсан нь Форумын ач холбогдлыг өндөрт өргөж утга агуулгыг нь улам тодоттгож байсан юм.

Форумд нийтдээ 70 байгууллагын төлөөлөл 157 хүн хамрагдлаа.

Read more...

Ярих соёл


Уучлаарай таны цаана байгaa зүйлийг авах гэсэн юм
-Хүүе! чиний цаана байгаа зүйлийг авмаар байна
-Уучлаарай, тантай нэгэн зүйлийн талаар ярилцах гэсэн юм
-Хөөш! чамтай нэг юм яримаар байна
-Таны алдрыг хэн гэдэг юм бол?
-Хүүеэ! чамайг хэн гэдэг юм бэ?

Хүмүүс бид өөр хоорондоо бодол санаагаа илэрхийлэх, харьцахад яриа нэн чухал.
Энэ яриа ямар өнгө аялгаар, ямар үгсээр илэрхийлэгдэж байгаагаас, цаад хүндээ янз бүрээр нөлөөлдөг. Яг үнэндээ бид, өөрийн бодол санаагаа бусдад илэрхийлж, хуваалцаж ярилцахдаа л баяр урам, гутрал бухимдлыг мэдэрнэ. Энэ үүднээс нь авч үзвэл ярианы соёл гэдэг нэн чухал зүйл ажээ.

Хүн бүр янз янзын ааш араншинтай байдаг лугаа, өөрийн хүсэл, бодол санаагаа янз янзаар л илэрхийлдэг. Зарим нь өөрийгөө ихэд дөвийлгөн, бусдад дээрэлхүү төрхөөр, зарим нь өөрийгөө ихэд дорд үзэж, бусдад зусардсан өнгөөр, нэг хэсэг нь бусдыг хүндэтгэн эелдэг харьцаж байхад, нөгөө хэсэг нь өөрийн бүдүүлэг байдлаа, тэнэг мулгуу хандлагаар илэрхийлнэ.

Ямартай ч хэл ярианы соёл гэдэг, бусдыг хэрхэн үнэлж, хүндэлж байдгийн хэмжүүр байдаг аж.

Хээгүй яриа
Монголчууд бид өөрсдийгөө цагаан цайлган, хээгүй гүндүүгүй байдлаар илэрхийлэх дуртай.
…Хэн нэгэн хүнтэй ярилцахдаа, дотноссон сэтгэлээ илэрхийлж, тухайн хүний сонирхсон, эс сонирхсон байдлыг үл харгалзан, хэрэгтэй хэрэггүй, сонирхолтой сонирхолгүй олон зүйлийг хамж шимэн ярьдаг хүмүүс байдаг. Тийм хүний хувьд хэн нэгэнтэй ярих нь чухал болохоос, юу ярих хэрэгтэй нь төдийлэн чухал бус.

…Хүнтэй ярилцахдаа илэн далангүй байдлаа илэрхийлж, өрөөл бусдад төдийлэн хамаагүй, өөрт хамаатай олон асуудлаа дэлгэн ярьдаг хүмүүс байдаг. Тэд тэр хэмжээгээрээ, өөрт хамаагүй бусдын асуудлыг ч сонирхон, яриулах гэж оролдоно. Тийм хүмүүс, ярьж байгаа хүнийхээ дал мөрөн дээр нь алгадах, энд тэнд нь нудрах зэргээр зэргээр авирлан, хээгүй байдлаа илэрхийлнэ. Харин өөрийн олон асуудлаа дэлгэж, өрөөл бусдын олон асуудлыг сонирхох энэ үзэгдэл, нэгэн цагт хов живийн эх үүсвэр болох нь олонтаа.

…Хүмүүстэй ярилцахдаа марзан шалиг маягаар яриа өдөж, шоолж тохуурхаад эсвэл тоглож наргиад байгаа нь үл мэдэгдэх төрхөөр ярьдаг хүмүүс багагүй байдаг. Тийм хүнтэй ярихад нилээд төвөгтэй. Заримдаа тийм байдлын улмаас инээх ч хэцүү, уурлах ч хэцүү байдалд орох тохиолдол зөндөө.

Мэндчилгээ болон талархлын үг
-Сайн байна уу? та
-Сайн, та сайн байна уу?
-Танд их гялайлаа
-Баяртай, та сайн яваарай
-Танд сайн сайхныг хүсье

Ямар ч хүнтэй уулзаж, ярилцаад салахдаа хэлдэг мэндчилгээний болон талархал салалтын үгсүүд байдаг. Зөвхөн монголчууд төдийгүй дэлхий нийтийн жишиг нь ч ийм. Ийм хэлц үгсийн хэллэг нь янз бүр боловч, утга агуулга нь ойролцоо. Энэ бол нэг ёсондоо хүнийг, хүнийх нь хувьд хүндэлж буйн нэг илэрхийлэл юм даа.

Монголчууд энэ талаар их баялаг, ёсорхуу хэллэгтэй төдийгүй, шүлэглэсэн хэлбрээр уран цэцэн өгүүлэх нь бий.

-Хэт нутаг хаана , хэрэг зориг юунд вэ?
-Та амгалан сайн морилж явна уу?
-За танд их гялайлаа, ачийг тань санаж явах болноо
-Та аян замдаа алжаалгүй сайн явж хүрээрэй
-Даага далантай, бяруу булчинтай онд тарган оров уу? гэхчилэн.
Даяаршил хөгжлийн хурдацтай энэ цаг үед, энэ бүхэн ихэд товчлогдон, амар хэлэгдэх болж дээ.
-Хай
-Юутай байна?
-Юу ч үгүй шив дээ
-Чамаар юу байна?
-Бас л юу ч үгүй
-За за байе
-Байе

Өдөр тутам ийн хэлэлцсээр бэлэг дэмбэрэл гэдгээ ч умартах болж дээ. “Амны бэлэгээс ашдын бэлэг” гэдэгчлэн, бэлэг дэмбэрэлгүй ийм хэлц, бидний амьдралд муугаар нөлөөлж байгаа хэмээн зарим хүмүүс нотлох. “Юу ч үгүй хоосон” гэх бидний өдөр тутмын мэндчилгээний хэлц, бэлэгдлээ байг гэхэд ярианы соёлд хэр нийцтэй юм бол? Монгол хэлэнд байдаг “мэндийн зөрөө” гэдэг ойлголт, нэгэн цагт их ёсорхлыг агуулсан, бэлэгдэлийн үгс байсан аж. Түүгээр ч барахгүй, тухайн хүнээ хэр зэрэг хүндэлж байгаагийн илэрхийлэл гэж үздэг байж.

-Хөөе! аав аа юутай байнаа? гэсэн хэллэгт хүндэтгэл тэгтлээ илрэх билүү? Ядахнаа л
-Сайн байна уу? ааваа. Таны бие амгалан уу? гэж асуувал арай дээр хүндэтгэл илрэх байхаа. Яаж ярих нь хүний эрх хэдий ч, хүндэтгэл, бэлэгдэлээ бодож ярьж байхын муу гэж үгүй.

Ярианы соёл
-Тантай ярилцаж байгаа, ямар ч хүнтэй хүндэтгэл, соёлтой харилцаж байх нь их чухал байдаг. Нэг талаас “хүн” хэмээн хүндэтгэж байгаагийн илрэл, нөгөө талаас таны танихгүй тэр хүн , хэн ч байж болох, маргааш хэн ч болж болох шүү дээ. Ямар ч хүнтэй эелдэг боловсон, соёлтой харилцдаг хүн, ийм харилцааныхаа төлөө хэзээ ч бусдын өмнө эвгүй байдалд ордоггүй юм.
-Хүнтэй харилцан, ярилцаж байхдаа нөгөө хүнийхээ ярьж буй үгийг ихэд анхааран сонсох нь их чухал байдаг. Энэ яриа танд таалагдсан ч эс таалагдсан ч, сонирхолтой эс сонирхолтой байсан ч ярьж буй зүйлийг нь гүйцэд анхааран сонсоно гэдэг, хүндэтгэлийн нэгэн хэлбэр. Учир нь тэр хүн танд л зориулж байгаа хэрэг. Ярьж буй хүнийхээ яриаг бүдүүлгээр таслах, ярьж буй зүйлээс нь шал өөр зүйлийг ярих, үл тоомсорлосон, эсвэл шоолж тохуурхсан өнгөөр ярих нь, нөгөө хүнээ үл хүндэлсэн хэрэг төдийгүй, уг яриаг ямар ч хэрэгцээ ач холбогдолгүй, хоосон зүйл болгон хувиргадаг. Ийм олон үйлдлийн дараа, танд чин сэтгэлээсээ хандан ярих хүн тэгтлээ олдохгүй л болов уу.

-Хүнтэй ярилцахдаа, зөвхөн ярих гэж бодсон зүйлээ л ярихыг хичээ. Хамгийн гол нь таны ярих зүйл ойлгомжтой, товчхон байвал, та хоёрын яриа хэн хэнийхээ сэтгэлд нийцдэг. Зарим хүмүүс ярианыхаа явцад “ам нь халж”, хаа хамаагүй зүйлийг хамж шимэн ярьж “хадуурдаг” муу зуршилтай. Ийм хүмүүсийг амаа авч давхин, хадуурдаг морьтой зүйрлэх нь бий. Ийм тохиолдолд таны яриа ямар ч утга учиргүй болж, хов жив, хэрүүл маргаанд хүргэх тохиолдол олонтаа.

-Өөрийн бодол санаагаа ярилцаж буй хүндээ тулгах, заавал хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж оролдох нь, маргаан зөрчилдөөнд хүргэх эхний алхам. Хэрэв яриагаар санал нийлэхгүй бол, заавал маргалдаж, муудалцахын оронд, энэ сэдвээс зайлсхийсэн нь дээр байдаг. Харин тодорхой сэдвээр маргадаж мэтгэлцээд, өөрийн буруу ойлголтоо залруулах, зөв ойлголтоо баталгаажуулах нь үүнээс тэс өөр ойлголт юм.

-Нэгэн гэр бүлд хамтран ажилладаг хүмүүсийн зөрчилдөөнт асуудал нь утсаар ярих соёлд байдаг. Утсаар юуг ч юм хэт удаан ярих нь, дэргэдэх хүндээ ихэд төвөгтэй байдаг төдийгүй, эдийн засгийн хувьд ч ихэд хохиролтой. Уйдсан зарим нэгний утсаар удаан ярих сэдэв нь ихэвчлэн, хов жив, хэрүүл маргаан байдаг. Бие биеийнхээ нүүрийг хараагүй байхдаа, утасны цаанаас улайх биш гэдэгчлэн элдэв замбараагүй, бүдүүлэг хэллэг багагүй яригдана. Үгүй дээ л утсаар ярихдаа: “Сайн байна уу? намайг ……. гэдэг. Би ……тэй ярьж болох уу? гэж эхэлбэл хэн хэндээ тааламжит сэтгэгдэл төрүүлдэг. Харин ……тэй яриулаадах гэж шаардсан өнгөөр хэлбэл танд ямар санагдах бол? Гэртээ байж байгаад, хэн нэгэнд утсаар дарамтлуулахыг хэн ч хүсэхгүй шүү дээ.

Төгсгөл
Монголчуудын “тавхан үгэндээ танигдана” гэдэг хэллэгээр, тухайн хүний хэн болох нь ярьж буй ярианаасаа мэдрэгддэг гэнэм. Тэгэхээр зөв соёлтой ярина гэдэг таны хүмүүжил, оюун санааны илэрхийлэл аж. Ядахнаа үйлээ хянаж, үгээ цэнэж, өрөөлийг хүндэлж, хариуд нь өөрийгөө ч хүндлүүлэх нь, таны сэтгэл санаа тайван, өөрдөг сайхан байхын үндэс.

Та ч гэсэн одооноос өөрийн ярианы өнгө, хэллэгээ анзаарч, засаж сайжруулж яагаад болохгүй гэж? Та бусдыг хүндэтгэж чадваас, бусад хүмүүс таныг хүндэтгэх буюу. Заавал зарлиг шийдвэр хүлээлгүйгээр, дор бүрнээ хичээн өөрчилж болох зүйлийн нэг нь энэ аж.
Эзэн хичээвэл заяа хичээнэ гэдэг.

Таны хэн болох нь тавхан үгэнд танигдана гэнэм.
Read more...

Идэвхжүүлэлтийн иж бүрдэл ( promotion mix )



Идэвхжүүлэлтийн иж бүрдэл ( promotion mix ) гэдэг нь компаний зүгээс рекламын болон маркетингийн зорилгыг хангахад чиглэгдсэн реклам сурталчилгаа,борлуулалтын урамшуулал, биечлэн хийх худалдаа ба олон нийттэй тогтоох харилцааг хослуулах өвөрмөц ажиллгааны цогцолбор юм.

Реклам нь пүүсийн бараа үйлчилгээ ба шинэ санааг идэвхжүүлэхэд чиглэгдсэн биечилсэн бус байдлаар төлбөртэй хийгддэг бүхий л мэдээлэл сурталчилгаа юм. Рекламыг тодорхой захиалагчийн захиалгаар санхүүжүүлж хийдэг.
Биечлэн хийх худалдаа гэдэг нь нэг юмуу хэд хэдэн боломжит худалдан авагчдад бараагаа үзүүлж санал болгохдоо тэдэнтэй нилээд урт хугацаагаар холбоо тогтоох зорилготой хийдэг шууд биечилсэн харилцаа байдаг.
Борлуулалтын урамшуулал нь тодорхой барааны худалдан авалтыг урамшуулан дэмжихэд чиглэгдсэн богино хугацааны нэг удаагийн өдөөх шинжтэй арга хэмжээ юм. Үүнд хямдрал, бэлэг, эрхийн бичиг-ваучер, шагнал зэргийг ойлгож болно.

Олон нийтийн харилцаа PR нь компаний талаар эерэг ойлголт сэтгэгдэл бий болгоход чиглэгдсэн харилцагчидтай тогтоох харилцааны төрлүүд байдаг.Энд юуны өмнө олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэлүүдтэй холбоо тогтоох , хэрэглэгчидтэй хийх компаний удирдлагуудын уулзалт , зөвлөлгөө нь чухал үүрэгтэй байна.

Шууд маркетинг гэдэг нь хэрэглэгчидээс даруйхан хариу авах зорилгоор мэдээлэл харилцааны хэрэгсэлээр хийдэг шууд холбоо харилцаа юм.Энэ харилцаанд оролцогчид нь газар зүйн байршилын хувьд хаана ч байж болох бөгөөд интернет,телефон, факс зэрэг холбоо харилцааны орчин үеийн хэрэгсэлүүдийг ашигладаг тул хамгийн богино хугацаанд харилцаа тогтоож бараа бүтээгдэхүүнээ борлуулах боломжтой байдаг онцлогтой.

Эдгээр маркетингийн харилцааны хэрэгсэл төрлүүд нь өөр өөрийн гэсэн арга хэлбэрээр хэрэгждэг.Тухайлбал зар сурталчилгааг хэвлэл, радио телевиз, гадна гудамжны самбар гэх зэрэгт байрлуулж болно.Харин биечлэн хйих худалдаа нь барааны танилцуулга/ презентац/ үзэсгэлэн яармаг, тусгай урамшууллын арга хэмжээ гэх зэрэг хэлбэртэй хийгддэг. Борлуулалтын урамшуулал нь бараа худалдаалах газарт хийх реклам, шагнал, үнийн хямдрал, эрхийн бичиг, тусгай реклам зэрэг арга хэлбэртэй байдаг.

Шууд маркетингийн хэрэгсэлүүдэд каталоги, телемаркетинг , факс , интернет зэрэг хамаарагдана.Мэдээллийн шинэ технологи нь пүүс компанийг олон нийтэд хандсан ялгаваргүй хийгддэг сурталчилгаанаас тодорхой нарийвчилсан чиглэлтэй бүр тодорхой нэг хэрэглэгч харилцагчид чиглэгдсэн харилцаанд шилжихэд хүргэж байна.

Маркетингийн харилцаанд нилээд чухал үүрэгтэй төрлүүд нь рекламын харилцаа ба урамшуулал хоёр юм.

Рекламын харилцааны үндсэн зорилго нь хэрэглэгчдийн бодол санааг өөрийн санал болгож байгаа зүйлийг худалдан авахад чиглүүлэх явдал байдаг.Тэгвэл урамшуулалын гол зорилго гэвэл худалдан авагчдыг нэн түргэн худалдан авах хүсэл сонирхол төрүүлэхэд чиглэгдсэн байна.Тодруулбал богино хугацаанд үнийн хямдрал, бэлэг, шагнал сугалаа зэрэг урамшуулал зарлаж явуулсанаар тодорхой маркын бүтээгдэхүүний борлуулалтыг идэвхжүүлэн сайжруулах боломжтой.

Орчин үед маркетингийн харилцааны арга хэрэгсэлүүдийг тус тусд нь салангид хэрэглэсэнээс тэдгээрийг хослуулах замаар нэгдсэн маркетингийн харилцаагаар үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлж хүмүүст бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ таниулж мэдүүлэхийг илүү үр дүнтэйд тооцох боллоо.

Нэгдсэн маркетингийн харилцаа гэдэг нь тодорхой худалдааны маркын хувьд харилцааны нэгдмэл нэг зорилгод чиглэгдсэн рекламын болон урамшууллын арга хэрэгсэлүүдийг хослуулж хэргэлэхдээ худалдан авагчдын цаг хугацаа сонирхолыг харгалзан түүнд тохируулан явуулах цогцолбор үйл ажиллагаа гэж ойлгож болно.Нэгдсэн маркетингийн харилцааг хэрэгжүүлэхтэй уялдаж реклам, урамшууллын төлөвлөлтөнд хэд хэдэн өөрчлөлт хийгдэх болдог. Ялангуяа энэ үед рекламын агентлагын биш реклам захиалагчийн зохицуулалт, үүрэг хариуцлага нилээд их болдог.

Эдгээрээс гадна маркетингийн харилцааны бусад хэрэгэсэлүүд ч үйлчилдэг. Үүнд: барааны гадаад дүр төрх, түүний үнэ, гадаад ерөнхий байдал, сав боодлын өнгө,худалдаалж байгаа дэлгүүр энэ бүхэн нь худалдан авагчдад мэдээлэл түгээх арга хэрэгсэл болох тул эдгээрт анхаарах шаардлагатай. Read more...

Tuesday, September 29, 2009

Хүүхнүүдийн сэрлийг өдөөгч


Нүүр:
Зарим хүүхэнд хацар, эрүүгээ зөөлөн үнсүүлж, илүүлэх, аажмаар хүзүү рүү шилжихэд өгүүлшгүй сайхан мэдрэмж амсдаг.
Хэрэв амраг хүүхэнд чинь иймэрхүү энхрийлэл таалагддаг бол та хурьцлын үед нүүрэнд нь чөлөөтэй хүрэх байрлалыг сонгож ав.

Хүзүү:

Хүзүүгээ энхрийлүүлэх дургүй ганц ч эмэгтэй байдаггүй. Эмэгтэйчүүд хүзүүнийхээ урд хэсгийг үнсүүлэх дуртай байдаг бол зарим нь хүзүүний ар хэсэг, чихний дэлбээг үнсүүлэх, түүнчлэн үсээр нь тоглоход диваажингийн жаргал эдэлдэг.

Хөх:

Секс судлаачдын үнэлгээгээр эмэгтэйчүүдийн бараг 80 хувь нь хөх, ялангуяа хөхний товчиндоо мэдрэмтгий байдаг. Үүнд хөхний том, жижиг огт хамаагүй. Хөхийг маш ялдам зөөлөн энхрийлбэл таны амраг бүсгүй маш сайхан таашаал эдэлнэ. Хөхийг хүчтэй үрж дарж болохгүй, өвдөж харин ч таагүй болно.

Чих:

Ихэнх секс судлаачид эр хүн дурлалын оршилоо бүсгүй хүний чихнээс эхлэх ёстой гэж үздэг. Энд маш олон мэдрэлийн судас байдаг. Хэрэв чихний дэлбээг зөөлөн энхрий хазаж илвэл эм хүнийг сайн өдөөж, дур хүслийг нь улам нэмэгдүүлнэ.

Хөл:

Тойг, хөлийн эрхий хурууны доод ховилын цэг эм хүнийг хөөрхөн галзууруулах дөхнө. Энэ тухай "Каммасутра" болон дорнын бусад нууцын сударт маш сонирхолтойгоор тэмдэглэж үлдээсэн байдаг. Read more...

Бүсгүйчүүдийг урхидах таван жор


Эр хүний өөртөө итгэлтэй, соёлтой зан ямар ч бүсгүйг соронзоддог.
Өөртөө итгэлтэй, боловсон залуу та таалагдаж буй бүсгүйгээ тансаг зоогт уриад үзээрэй. Зоог барих зуураа санаачлагыг гартаа аван амттай яриа өрнүүлж, ярьж буй зүйлд нь анхааралтай хандаж, ач холбогдол өгөн, итгэж болох сонсогч гэдгээ харуулах хэрэгтэй. Далимд нь, эмэгтэй хүнд найрсаг соёлтой ханддагаа илэрхийлж, санхүүгийн чадвараа ч гайхуулаад авч болно шүү дээ. Мөнгөнөөс буцдаг эмэгтэй хүн гэж хаана байх билээ.

Баярласнаа илэрхийлэх
Мөнгөний хомсдол, өдөр бүр давтагдах гэр орны ажил эзэгтэй нарыг залхаах гол зүйл. Эрчүүд үүнийг байх л ёстой гэж боддог нь тэдний томоохон алдаа гэнэ. Гараа гаргаж зоог бэлтгэсэн эхнэртээ "Миний хань шиг тогооч ховор шүү" гэж хэлж яагаад болохгүй гэж. Бүсгүй хүнийг баярлуулах хамгийн энгийн алхам бол хийсэн зүйлийнх нь төлөө талархах. Энэ нь гэр бүлийн харилцааг зөөлрүүлээд зогсохгүй эмэгтэй хүнд урам өгдөг. "Баярлалаа" гэж хэлэх хэцүү биш. Найз нөхөд, хамт олон, ер нь хэн бүхэнд талархаж байх нь эрүүл, сайхан харилцаа бий болгож, ая тухтай байдлын үндэс болдог.

Энгийн нөхөрсөг байдал
Эр хүнд боловсон зан чухал боловч соёлтой байх гэж элдвийн маяг гаргадаг залуус бүсгүйчүүдэд ихэнхдээ таагүй сэтгэгдэл төрүүлдэг. Нөхөрсөг энгийн байдал ямар ч орчинд таатай уур амьсгал бүрдүүлээд зогсохгүй эрчүүдийг олон хүнтэй харьцаж сурсны илэрхийлэл болдог. Эмэгтэй хүн эрчүүдийн энэ чанарт илүү татагддаг. Тэд нийтэч эртэй сэтгэлээ хуваалцах дуртай байдгийн дээр ямар ч сэдвээр ярихад бэлэн байдаг аж.

Давуу талаа ашигла
Сагсны тэмцээний үед гурвын зайнаас гайхалтай шидэж, гоол оруулж байгаа эр дээр эмэгтэйчүүдийн нүд эрхгүй тусдаг. Таалагдаж байгаа бүсгүйгээ "найрах" гээд чадахгүй байвал аль нэг давуу талаа ашиглах хэрэгтэй. Сайхан дуулдаг бол караокед хамт орж болно шүү дээ. Хүн бүр давтагдашгүй болохоор танд ч гэсэн ямар нэг давуу тал байж л байгаа. Зүс царай тааруу ч онцгой чадвараараа миссүүдийг татсан эрчүүдийн жишээ олон гэдгийг санаарай.

Эмэгтэйчүүд амттаны ангууч
Бүсгүйчүүдийн ихэнх нь амттаны хорхойтон гэдэгт мөрий тавьсан ч болно. Шоколаданд дургүй эмэгтэй олон бус болов уу. Сонирхож буй бүсгүйнхээ дуртай амттаныг мэдэж чадвал гарт тань түлхүүр ороод ирлээ л гэсэн үг. Уулзах бүртээ дуртай зүйлийг нь авч өгөөд байвал нэг л өдөр найз бүсгүй чинь болчих вий.
Read more...

Талх таны эрүүл мэндэд


Талхыг хүн төрөлхтөн одоогоос 15 мянган жилийн тэртээгээс хоол хүнсэндээ хэрэглэж ирсэн түүхтэй. Талханд уураг, өөх тос, нүүрс ус, аминдэм, эрдэс давс зэрэг хүний бие махбодод зайлшгүй хэрэгтэй чухал нэгдлүүд агуулагддаг.

Эдгээр нь талхыг хийсэн гурилын зэрэглэл, дугаараас шалтгаалан харилцан адилгүй байна. Нэгдүгээр ба дээд гурилаар хийсэн талханд уураг 4.7-8.3% байхад хоёрдугаар гурилаар хийсэн талханд уураг нь 2 дахин их агуулагддаг байх жишээтэй.

Талх идэх нь гэдэсний гүрвэлзэх хөдөлгөөнийг ихэсгэж хоолыг түргэн боловсруулах нэг нөхцлийг бүрдүүлдэг бөгөөд энэ нь түүний найрлага дахь эслэгтэй холбоотой юм. Эрдэмтдийн судалгаанаас үзэхэд хоолонд эслэг дутагдсанаас мухар олгойн үрэвсэл, бүдүүн гэдэсний ургацаг, хавдар мэтийн өөрчлөлт, өвчлөлүүд илэрдэг байна.

Талханд цардуул 30-40%, чихэр 1.3-3% байдаг ба В-гийн төрлийн аминдэмээр баялаг юм. Өдөрт 500 гр улаан буудайн гурилан талхыг хэрэглэвэл зохих В1 аминдэм 68%, В2 аминдэм 28%, РР аминдэм 82% хангадаг байна.

Түүнчлэн их хэмжээний эрдэс бодисууд, тухайлбал кали, хүхэр, кальци, магни, натри, фосфор, төмөр, зэс, иод, фтор зэргийг агуулна. Эдгээр нь нэг талаар хоол тэжээл болж, нөгөө талаар эмчилгээний үр нөлөөг үзүүлдэг гэнэ.

Талхыг аль болох шинээр нь, өөрөөр хэлбэл зуухнаас гарсны дараа 3-4 цаг болсон талхыг идэх нь сайн. Үйлдвэрээс гараад 2-3 хоног болсон, удсан, хатсан талхыг хэрэглэх нь тохиромжгүй. Хатсан талх боловсрохдоо удаан бөгөөд ходоодны шүүсийг ихээр шаардаж боловсордог тул эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлдөг аж.

Read more...

Гурван жилийн дараа бид орчлон ертөнцөд ганцаараа эсэхээ мэдэх нь


Өнгөрсөн долоо хоногт дэлхийтэй адилхан гариг ХАЙХ хамгийн өргөн хүрээтэй эрэл эхэлжээ-

Америкийн сансар суд­лалын төв(NASA)-ийн мэдээлж буйгаар тойрогт замд байр­луулсан “Кеплер” дуран өөрийн үндсэн үүрэг болох алс хол сансрын уудамд дэлхийтэй төстэй гаригийг хайх ажилдаа оржээ. Энэхүү дуранг энэ оны гуравдугаар сарын 7-нд тойрог замд байрлуулсан боловч инженерүүд дурангийн овоо харааг хэвийн болгоход хоёр сар гаруй хугацаа зарцуулсан байна. Одоо тэрээр 1530 километрийн өндөрт байрлаж, 3.5 жилийн хугацаанд Хун болон Лира одны ордны 100 мянга гаруй одыг завсар чөлөөгүй ажиглах аж.

“Манай дуран ус нь шингэн байдалд байхын тулд өөрийн нарнаасаа тохирсон зайнд эргэлдэж байх гаригийг хайна. Энэ нь уг гариг дээр амьдрал байх хамгийн гол үзүүлэлт юм. “Кеплер” хүн төрөлхтний өнөөг хүртэл сонирхож буй асуултад хариулт өгөх болно. Хэрвээ өөр нэгэн соёл иргэншлийг олж чадвал энэ нь хүн төрөлхтний хувьд асар том ололт болно” хэмээн NASA-гийн шинжлэх ухааны программын захирлын туслах Эдвард Веллер энэхүү төслийг дүгнэж байна.

Одоохондоо дандаа аварга одууд л таарч байна

Харь гариг хэмээн хүмүү­сийн нэрлэдэг Нарны сис­темээс гадагш оршин буй гаригууд эртнээс бидний сонирхлыг татаж ирсэн. Хамгийн анхны ийм гаригийг 1995 онд Пегас одны ордны “51” оддын дэргэд нээжээ. Харин одоо ийм гаригийн тоо 347 болоод байна.

Өнгөрсөн зууны 60-аад оны үед өөр одны системийн гаригуудыг ажиглах боломжгүй гэж үзэж байсан. Тэгвэл одоо ийм объектуудыг эрж хайх бүхий л боломж бүрджээ. Харь гариг өөрийн нарыг тойрон эргэлдэхдээ тодорхой үед “Кеплер”-ийн ажиглалтын бүсэд орж ирнэ. Үүнийг дэлхийгээс ажиглаж болох ч сансарт, агаар байхгүй орчинд илүү найдвартай болох аж.

Одоогоор одон орон судлаачид нарны аймгийн аварга гариг Бархасбадиас 4-10 дахин том, хүнд аварга биетүүдийг л илрүүлээд байна. Хэмжээ нь дэлхийн диамет­рээс 11 дахин том гэнэ. “Кеплер” дэлхийтэй ойролцоо хэмжээтэй гаригийг ажиглах боломжтой аж.


Энд харь гаригийнхан байхгүй гэсэн үг үү

-Аварга том гаригууд дээр амьдрал үүсэх боломжгүй юм уу?

-Одоогоор бид тэгэж л төсөөлж байна. Манай нарны аймгаас ялгаатай нь шинээр нээгдсэн аварга гаригуудын 30 орчим хувь нь нарандаа ойрхон оршиж байна. Ийм гаригуудыг “халуун бархасбадь” гэж нэрлэдэг бөгөөд тэдэн дээр агаар мандал байдаг боловч газрын гадарга дээрээ 1000-1300 хэмийн халуун байдаг. Одод болон гаригуудын соронзон орны харилцан үйлчлэлийн улмаас тэнд байнгын соронзон шуургатай. Ийм газар амьдрал үүсэх үү. Эргэлзэж байна.

-Гэхдээ та дөнгөж 30 хувь нь л нарандаа ойрхон гэсэн шүү дээ?

-Ихэнх гариг дээр байдал бүр ч дор. Тэд нараа хэтэрхий зууван тойрог замаар тойрдог. Тэгэхээр нарандаа ойртох үед “халуун бархасбадь” болж, холдох үед аймшигтай хүйтэрч, хасах 100-200 хэм болно. Ийм нөхцөлийг хэн тэсвэрлэх юм бэ. Лав л дэлхий дээр 1000-1500 хэмийн зөрүүг тэсвэрлэх нэг ч амьд организм байхгүй.

Гэхдээ харь гаригуудын дунд нарандаа хэтэрхий ойрхон биш, дугуй замаар тойрдог “хэвийн” гэж хэлж болох аварга гаригууд бий л дээ. Гэвч тэдэн дээр манай Бархасбадийн нэгэн адил амьдрал олно гэдэг хэцүү. Харин тэдний дагуулууд дээр байж болно. Жишээ нь эрдэмтэд Бархасбадийн сар Европ дээр амьдрал байж магадгүй гэж үздэг.

-Олон одонд ерөөсөө гариг байхгүй гэдэг нь тодорхой болсон. Гэхдээ “Кеплер” та нарын илрүүл­сэн аварга гаригуудын орчимд дэлхийтэй ойролцоо “бөмбөлөг” олно гэсэн найдлага байгаа юу?

-Боломж маш бага. Манай аймагт бүх гариг нарыг “тогтсон” дугуй замаар тойрдгийн ачаар тэд их, бага ч тогтмол уур амьсгалтай, хоорондоо хэзээ ч мөргөл­дөхгүй. Манайх төстэй өөр одны ордны гариг адилхан дугуй замаар эргэлдэх ёстой. Гэвч тэнд хэтэрхий зууван замаар тойрдог аварга гариг байгаа бол хэдэн сая жилийн дараа “дэлхий”-тэй заавал мөргөлдөнө. Энэ мөргөлтөөр “дэлхий”-гээс юу ч үлдэхгүй. Тэгэхээр одоогоор илрүүлээд байгаа гаригууд амьдрахад тохиромжгүй.

Нарны систем цорын ганц гайхамшиг. Яагаад. Тодорхой биш

-Тэгэхээр алс холын сансар огторгуйд хийж буй хайгуул одоохондоо та бүхнийг зөвхөн сэтгэлээр унагаж байгаа юм байна?

-Харин ч үгүй шүү. Гаригийн системийн бүрдэх онолыг дахин бичих цоо шинэ өгөгдлүүд гарч ирсэн. Жишээ нь, бусад оддын системд аварга гаригууд нь нарандаа ойрхон байрладаг байхад нарны аймагт эсрэгээрээ байгааг хэн ч ойлгохгүй байгаа. Аварга гаригууд нарнаасаа хол үүсээд, дараа нь ойртсон байж болох юм. Гэхдээ энэ үйл явц хэрхэн явагдсан, тэд яагаад нартайгаа мөргөлддөггүй зэрэг нь ойлгомжгүй.

Хоёрдугаарт, өөрийн гэсэн системтэй бүх одод 4-5 тэрбум жилийн өмнө үүссэнийг тогтоосон. Яг л манай нарны аймаг шиг.

Гуравт, оддын хооронд тэнэж явдаг аварга том гаригууд байдгийг бараг нотолсон гэхэд болно. Тэ­гэхээр ийм тэнэмлүүдийн нэг нь манай нарны аймгийг нэвт гараад явахыг үгүйсгэхгүй. Хамгийн гол нь замд нь нарны аймгийн аль нэгэн гариг өртөх вий л гэж айж байна.

-Тэгэхээр манай нарны аймаг цорын ганц, гайхам­шиг­тай нь гэж ойлгож болох уу?

-Одоохондоо тийм ээ. Тийм ч учраас одоохондоо цорын ганц оюун ухаант, ер нь амьд биет энэ системд оршин байна. Ойролцоогоор 100 мянган одыг дурандах “Кеплер” энэ асуултад хариулт өгөх ёстой. Түүнээс л мэдээ хүлээе дээ.

Read more...

МАХН гэдэг "оцон шувуу"

МАХН асуудалд хэтэрхий хойрго хандаж, шийдвэр гаргах түвшинд дэндүү удаан ажиллаж байна гэсэн шүүмжлэл сүүлийн үед их гарах боллоо. Ардчилал ялж, зах зээлийн нийгэмд шилжиж эхэлсэн тэр үед Монголчууд гар утас, компьютертэй танилцаж орчин үеийн техник, технологийн нэг загварыг хэрэглэж сурсан. Гэтэл одоо дэлхийн улс орнуудын улс төр болон геополитикийн бодлогоос эхлээд энгийн иргэнийх нь өдөр тутмын хэрэглээг зохицуулах гол хүч нь техник болж. XVIII зуунд амьдарч байсан хүний амьдралынхаа турш авч байсан мэдээллийг "New York Times " сонины ганцхан долоо хоногийн дугаарт багтаан гаргадаг болсон мэдээллийн хурд, хүчний эрин зуунд хүн төрөлхтөн амьдарч байна. Өртөө дамжин хэдэн өдрийн дараа эзэндээ хүрдэг байсан захидал, цахилгаан өнөөдөр интернэтээр дамжин секундын дотор очдог боллоо. Хэдэн мянган бээрийн алсаас ар гэр, албаны ажлаа зохицуулж болохуйц хэмжээнд хүртлээ техник хөгжсөөр л...

Техник, технологийн энэхүү дэвшлийг дагаад дэлхийн цаг ч хурдан урагшилж, хүмүүс тэрхүү цаг хугацаатай уралдан ажиллаж, амьдарч байна. Харин энэ цаг мөчид Монголчууд хаана нь зогсч байна вэ. Хурдтай урагшлах дэлхийн цагтай зэрэгцэн алхаж чадаж байгаа болов уу гэдгийг бодож үзэх болсон мэт санагдана. Тэр ч утгаараа эрх баригчдын үйл ажиллагааг оцон шувууны удаан байдалтай зүйрлэх хүн цөөнгүй байх юм.

Дэлхийн бусад улс орны хөгжилтэй хөл нийлүүлэн алхах боломж Монголчуудад бий гэдгийг зөвхөн манай улстөрч, эдийн засагч, судлаачид биш гадныхан ч батлан хэлдэг. Гэтэл төр, засгийн эрхэнд буй манай улстөрчид ямар нэг асуудал хэлэлцэх болохоор л мэдэх чадахгүйн зовлон тоочин суудаг "моодтой” боллоо. Нэлээд хэдэн жилийн өмнө "Моод Монголоор дуусна" гэж ярьдаг байсан нь өөрчлөгдөж Монголчууд дэлхийн цагтай зэрэгцэн амьдрах болсон хэмээн онгирч эхэлсэн ч энэ нь эндүүрэл байж. Үүний гол буруутан нь эрх баригч намынхан гэдэгтэй олон хүн санал нийлэх биз ээ. Одоогийн парламентын үйл ажиллагаа эхлээд хагас жил гаруй хугацаа өнгөрч байгаа боловч эдийн засгийн хямралын эсрэг дорвитой арга хэмжээ авч чадаагүй, Оюутолгой, Тавантолгойн ордын гэрээгээ ч баталж амжаагүй л сууж байгаа нь харамсалтай хэрэг юм. Саяхан УИХ-ын гишүүн З.Алтай бие даагчийн хувьд парламентад суудалтай хоёр намын байдлыг ажигласан бололтой "МАХН хэтэрхий удаан байна" хэмээн хэлсэн байв. Ер нь АН-ынхан шаардлагатай, чухал гэж үзсэн асуудалдаа бүргэдийн хурдаар ажилладаг гэвэл дэгсдүүлсэн болохгүй. Ганц жишээ хэлэхэд, саяхан АН-ын гишүүд Баянмонгол корпорацийн тухай хуулийн төсөл санаачлан дэлгэрэнгүй танилцуулсан. Тэд хувьцаа хэлбэрээр иргэддээ хувь хүртээх боломжтой гэсэн тооцоо хийснээ тайлбарласан. Гэтэл МАХН "Эх орны хишиг"-ээ ярьж хамт хэлэлцэнэ гээд хойшлуулчихаж байгаа нь сурсан зангаа гаргаж буй хэрэг. Ямар нэг чухал зүйл шийдвэрлэх болохоор л үүнийг ч судална, түүнийг ч тооцно, тэрийг ч хамт хэлэлцэнэ гэж "шалтагладаг" нь МАХН-ынхны гэм биш зан.

Ядаж байхад МАХН-ын дотоод шинэчлэлийн асуудал дээд, доод түвшиндөө яригдах болсон. Бас хариуцлагын асуудал ч тавигдаж байна. Ингээд оцон шувууны явдлаар асуудалд ханддаг МАХН-д хөл, жигүүр ургаад эхлэхээр үндсэн бодлого гээч нь алдагдаж, бужигнаж эхэллээ. Гэхдээ МАХН өнгөрсөн хугацаанд баримталж ирсэн хашин бодлогоосоо салахгүй юм бол хичнээн жигүүрлэж далавч ургаад ч бүргэд шиг нисч чадахгүй л болов уу. Ер нь МАХН-ынхан шинэчлэл гэдгээ хэрхэн ойлгож байгаагаас их зүйл хамаарна. Одоогийнх шигээ ажил, албан тушаалгүй үлдсэн хэд нь шинэчлэл хийнэ гэж ярьж гүйж байгаад ямар нэг албан тушаалд томилогдохоороо дуугарахаа больчихоод байвал МАХН хэзээ ч шинэчлэгдэхгүй л болов уу. Пингвинд хичнээн далавч ургаж, жигүүрлээд ч нисэхгүй гэдгийг ер нь бол энэ намынхан ойлгохгүй байх шиг, Тэгэхээр эхний ээлжинд албан тушаал хөөцөлдөж шинэчлэл ярьдаг нөхдөөсөө салж чадвал энд тэндгүй дэвэх болсон өд жигүүр нь хумигдана. Тиймээс төр, засгийн эрхэнд байгаа МАХН засахгүй бол Монгол Улс хөгжингүй орнуудтай өрсөлдөх нь бүү хэл хэт буурай орнуудын жагсаалтад ч орж магадгүй л юм.

Read more...

“Windows 7”-г албан ёсоор ашиглалтад оруулах өдрийг зарлалаа


"Майкрософт" компанийн хамгийн алдартай үйлдлийн систем болох Windows-ийн сүүлийн хувилбар болох Windows 7-г албан ёсоор ашиглалтад оруулж, олон нийтэд хэрэглүүлэх өдрийг зарлалаа. Ирэх аравдугаар сарын 22-ны өдрөөс эхлэн та өөрийн компьютерт хамгийн сүүлийн үеийн үйлдлийн систетийг суулгаж болох нь ээ. Энэхүү шинэ үйлдлийн системээ гаргаснаар гурван жилийн өмнө гаргаж байсан Vista системийг тойрсон элдэв хэл амнаас сална гэдэгтээ "Майкрософт" итгэлтэй байгаа юм.
Windows 7 системийг Vista системд суурилсан компьютертэй хэрэглэгчид давхар ашиглаж болох учраас шинээр программ хангамж худалдан авах шаардлагагүй ажээ.
Тайваньд болсон “Computex 2009” худалдааны ажиллагаан дээр Майкрософт компанийн албаны хүмүүс мэдэгдэхдээ “Манай хамтрагч нар шинэ үйлдлийн системд маш сэтгэл хангалуун байж, үйлчлүүлэгчдэд санал болгохдоо баяртай байгаа” хэмээжээ.
Windows 7 нь гурван жилийн өмнө гаргаж байсан Vista дээр суурилсан, илүү сайжруулсан хувилбар учир хэрэглэгчдээс ирэх гомдол урьд урьдынхийг бодвол харьцангуй багасч үгүй болно хэмээн үзэж байгаа гэнэ.
Windows 7-г шалгасан мэргэжлийн хүмүүс мэдэгдэхдээ хурд нь Vista-гаасаа хамаагүй илүү ялангуяа, компьютероо асааж, унтраах үйлдлийг хийхэд амар хялбар болсон байна хэмээсэн байна. Read more...

Friday, August 07, 2009

Миний чимээгүй хайрын чимээ цомогт орсон шинэ уран бүтээлийг хүлээн авч сонсоно уу


амьгүй бурханы өмнө амьд бурхан сөгдөнө татах бол линкэн дээр дар http://share.gogo.mn/542NSbU0W735251249715196/ulger yrij ogooch eejee.वाव

Read more...

Нэгэн Хэрэглэгчийн захисан Kiwi-гийн дуунууд: татаад аваарай



Kiwi - 2 дах хүн чинь баймааргүй байна дууг татах бол http://share.gogo.mn/AV9Etcb3JA41451249711070/Kiwi - 2 dax hun chini baimaargui bna.mp3

Kiwi ft Наранзун - Superstitious дууг татах бол http://share.gogo.mn/U4SmGTRan617151249711491/Kiwi Naranzun - Superstitious.mp3

Kiwi ft Ундка - Панаалтай залуу дууг татах бол http://share.gogo.mn/D2uRrK22M919741249711672/kiwi Undka - Panaaltai zaluu.mp3

Kiwi - Нууцхан хайр дууг татах бол http://share.gogo.mn/IfYar7rQAT77681249712151/kiwi nuutshan hair.mp3 Read more...

Хүүхнүүдийн цэвэр ичимтгий зан үнэ цэнээ алдсан уу?

42-19295903

Эр хүний толгойг эргүүлж сээтэгнэж байхдаа хүүхнүүд “би яагаад ингээд байна вэ” гэж огт боддоггүй. Ямар ч бүсгүй хүн эр хүний өмнө аймхай бяцхан охин болж жүжиглэх нь аль хэдийнэ дасал болсон. Тэгээд ч сээтэгнэл нь эмэгтэй хүний үндсэн зан болжээ. Сэтгэл зүйчдийн үзэж байгаагаар эмэгтэй хүн эрчүүдэд сээтгэнэн өөрийн хойноос гүйлгэж байхдаа тэднийг анхааралтай судалж ирээдүйн хүүхдийн эцэг, халамжит хань болж чадах эсэхийг харж, цэнэж байдаг ажээ. Энэ зан байдал нь эмэгтэйчүүдэд байгалиас заяасан байдаг гэнэ.

Эрчүүдэд ямар хүүхэн таалагддаг вэ?

Хэрэв энэ талаар сэтгэл зүйчдээс асуувал зарчимч, хатуу хүүхнүүд эрчүүдийн хайрыг булаана гэж хэлэх биз. “Цэвэр ичимтгий” зан одоо ч үнэ цэнээ алдаагүй, алдах ч үгүй биз ээ. Энэ бүгдийг та өөр дээрээ тунгаагаад нэг үзээрэй. Хэн ч гэсэн ирээдүйнхээ эхнэрээ “галзуу” элдэв муу зуршилтай байхыг хүсэхгүй биз дээ.

Эрчүүд л эмэгтэй хүнийг ааштай, тунимхай, “эрх амьтан” болгодог. Хүн төрөлхтөн бүх л түүхийн туршид эрчүүд эмэгтэй хүнд бэлэг өгч тэдний төлөө байлдаж, тулалдаж ирсэн. Хүүхний төлөө хоорондоо халз тулаанд ордог цаг нэгэнт өнгөрсөн боловч одоо ч гэсэн эрчүүд хүүхний хойноос бүхнийг мартан гүйж, хөрөнгө мөнгө үрдэг нь хэвээр үлджээ. Гэхдээ өнөөдөр эмэгтэй хүн эр хүнтэй тэгш эрхтэй болсон болохоор хүүхэн “эргүүлэх” заншилд нилээд өөрчлөлт оржээ. Эрчүүд болгон янз бүрийн ааш араншинтай байдаг. Зарим эрчүүд эмэгтэй хүнийг амьд явахын утга учир гэж үздэг. Тэдэнд хүүхэнтэй унтах ч сонин биш. Таалагдсан бүсгүйгээ зогсоо зайгүй, зав чөлөөгүй эргүүлэх нь хатуу ундаанаас таашаал авдагтай ижил. Ингээд зорьсондоо хүрмэгц түүнийг орхин дараагийн хүүхний араас элдэж эхэлдэг. Ийм эрчүүдэд эр хүнийг халгаадаггүй хатуу хүүхнүүд их таалагддаг.

/Хань/

Read more...

Эдийн засгаар сурч төгссөн хүнийг ямар ажил хүлээж байдаг вэ?


Тулгат ахын бичлэгийг нэг уншаад үзээрэй гэж зөвлөх байна. Эдийн засаг, бизнесийн удирдлагаар төгсч байгаа хүүхдүүд ямар ажил хийдэг вэ? хийх вэ? гэх зэрэг асуултанд маш тодорхой хариулт өгсөн энэхүү нийтлэлийг та бүхэнд хүргэж байна.

Эдийн засагаар сурч төгссөн хүнийг ямар ажил хүлээж байдаг вэ?

Магадгүй чамд хамгийн түрүүнд макро, микро онол гэж ярьсан мэдэмхий эрдэмтэн судлаач хүн төсөөлөгдөх байх. Цаашлаад яамны мэргэжилтэн ч юмуу банкир, санхүүч, нягтлан бодох, татварын байцаагч, компанийн менежер гэх мэт янз бүрийн төсөөллүүд ургаж ирнэ байх. Эдийн засгийг мөнгө олох ухаан гэж ойлгодог хүнд бол хөлжиж баяжих ухаанд нүд тайлагдан лут бизнесмэн болох юм шиг санагдаж ч магадгүй. Угаасаа эдийн засаг өөрөө нэг үзүүртээ цэвэр математик онолоос нөгөө үзүүртээ түүх, философийг багтаадаг маш өргөн ухаан учир төгсөөд ямар хүн болох талаар цэгцтэй төсөөлөл бууж ирэхгүй байх нь аргагүй. Энд эхлээд “эдийн засгаар сурах”, “эдийн засагч болох” гэдгийн хооронд тэнгэр газар шиг ялгаа байдгийг анхааруулж хэлмээр байна. Зуун хүнээс арав хүрэхгүй нь л ирээдүйд эдийн засагч болно гэж ойлгох хэрэгтэй.

Анагаахаар сураад эмч болно, хуулиар сураад хуульч, өмгөөлөгч болно гэж ярьдаг бол эдийн засаг дээр тийм биш. Тэгвэл их сургуульд олж авах эдийн засгийн боловсролын нэлээд нь шууд ажил дээр гарч хэргийг нь гаргах боломжгүй байдаг. Макро эдийн засаг дээр гарах Филипсийн муруй гэдэг ч юмуу, тоглоомын онол дээр гарч ирэх Нашийн тэнцвэрийг ажил дээр яаж ашиглана гэх вэ? Жилд өчнөөнөөрөө “үйлдвэрлэгдэж” байгаа төгсөгчдийн дотор Парето оптималчилал, Филипс муруй энэ тэрийг ажил мэргэжлээ болгоод явах ганц нэг нөхөр байдаг л биз, хэдэн зуун хүнийг тэжээх Филипс муруйн хөдөлмөрийн зах зээл Монголд байхгүй. Төгсөгчдийн дотор сургуульдаа үлдэж мастер доктороор үргэлжлүүлэн суралцаж, улмаар эрдэмтэн судлаач болох цөөн хэдэн хүн гарна. За тэгээд хичээлдээ овоо гайгүй байсан хэдээс нь холбогдох яам тамгын газар, эсвэл төв банк ч юмуу, ямар нэг судалгааны хүрээлэнд эдийн засагч, шинжээчээр орж ажиллана. Онолдоо гаргууд, эмпирик судалгааны аргачлалд гаршсан хүмүүсийн хувьд тэр. Судалгаа, эрдэм ном хөөгчдийн дотроос өгүүлэл, нийтлэл бичдэг судлаач-сэтгүүлчид бас ганц нэг төрнө.Төгсөгчдийн зарим нь төрийн албан хаагч болох боловч эдийн засгаасаа тэс хөндлөн ажил хийнэ. Яг эдийн засгийн мэргэжлээр улсад ажиллана гэвэл статистикч, татварын байцаагч гэх мэт бас л хүрэлцээ муутай эд. Ингэхээр “эдийн засагч” гэж хэлэгдэх хүмүүс буюу дээр дурдсан багш, судлаач, сэтгүүлч, улсын байгууллагын мэргэжилтнүүд нийлээд нийт төгсөгчдийн 10%-д хүрэхтэй үгүйтэй л байх болов уу. Үлдсэн хүмүүс юу хийх вэ? Тэдний сонгох ажил мэргэжлийн замыг үндсэнд нь 1. Нарийн бөгөөд гүнзгий - 2. Өргөн бөгөөд гүехэн гэж хуваана.


Нарийн бөгөөд гүнзгийгийн хамгийн тод жишээ бол дээр дурьдсан эмч, хуульч гэх мэт мэргэжлийн салбарууд юм. Нэг насныхаа талхыг олж идье гэж шийдсэн чиглэлдээ гүнзгийрэн дагнаж, төгсөөд шууд ажил дээр гархад хэрэг болох мэдлэг, арга зүйг эзэмшдэг хэсэг. Мэргэжилтэн (specialist, professional) болно гэсэн үг. Банк санхүүгийнхэн ерөнхийдөө энэ ангилалд орно. Монголд үнэт цаас, хувьцаа, санхүүгийн арилжаа зэрэг нь яваандаа гүнзгий мэдлэг, тооцоолон бодох арга чадвар бүхий мэргэжилтнүүдийг шаарддаг салбар болж цаашдаа улам хөгжих бизээ. Нарийн-гүнзгий замыг сонгох нь төгсөөд ажлын байр олдох нь амар, цалин орлого сайн, тогтвортой гээд тун дажгүй. Чимхлүүр нямбай, нөр хичээнгүй чанарыг шаарддаг учир хүссэн хүн бүр чадаад байдаггүй. Хоёр дахь ангилал буюу өргөн бөгөөд гүехэн гэдэгт сургуульд байхдаа нэг юмаар дагнаж гүнзгийрээгүй байх бөгөөд макро эдийн засгийн хичээл ч үзсэн, менежмент дээр ч хоёр гурван кредит бөглөсөн, бас нэг дипломын ажил аятай юм бичсэн байна.

Тэдний хувьд сонголт өргөн боловч ирээдүй нь тодорхойгүй, нэг үгээр хэлбэл харьцангуй эрсдэлтэй. Цаашилбал тус тусын мэргэжлээр гүнзгийрсэн олон мэргэжилтнүүдийг холбож, тэдний хүчийг нэгтгэн ажил зохион байгуулах чадвартай хүмүүс нийгэмд хэрэгтэй. Лидерүүд, менежерүүд, өөрчлөгчид, үүсгэн байгуулагчид. Ийм хүмүүс яаж төрдөг вэ? Сургуулийн программ лидер болгоод өгөхгүй. Менежментийн ангид онц сайн сурлаа гээд онц менежер болчихгүй. Төрөлхийн авьяастай боловч хүн хард жаал гайхагдахаас өөр юу ч бүтээлгүй явсаар хорвоогийн хоногоо барах хүн олон. Мэдлэгтээ чадвартай боловч үхмэл царцанги хүн цөөнгүй. Үнэндээ лидер болоход сэтгэлийн чинзориг гэдэг юм хамгаас чухал билээ. Дарагдашгүй, булагдашгүй, оргилж гарсан халуун тэмүүлэлтэй, ирмүүн амбицтай байх эсэхээс бүх юм хамаарана. Нийгэмд ийм юм шинээр бий болгох юмсан, үүнийг ингэж өөрчлөх юмсан гэсэн амбиц, хүсэл эрмэлзэл, цанхаатай хүмүүсийн хувьд санаа зориг нь нэг хүнээр хэмжигдэж, нэг насаар дуусах эд биш. Зуун хүн бүтэхгүй гэж байсан ч, ганцаараа бүтээнэ гэж дайрах ийм хүмүүс л аварга компаниудыг байгуулж, улс орныг өөрчилж, урд тээглэсэн аварга том NO-ийг YES болгох хүмүүс.

Ийм эрч хүч хүсэл зориг гэдэг юм “за жаахан эрч хүчтэй байя” гэж бодохоор л аяндаа ундраад ирдэг юм бишээ. Энэ бол бага багаар бүрэлдэж, исч, дотроосоо халж ирдэг зүйл. Түүнийг хүн өөрөө дотроо асааж, өрдөж явах хэрэгтэй байдаг. Өнөөдөр эдийн засгаар сурч байгаа оюутнууд маань макро микро онолоо ч үзээд, татвартай ч танилцаад, маркетингийг ч магадлаад, санхүүгээс ч самардаад, ихэнх нь юу сураад яах гээд байгаагаа сайн ойлгохгүй л яваа болов уу. Ихэнх нь ойлгоогүй чигтээ нэг мэдэхэд сургуулиа төгсч байгаа бизээ. Нарийн-гүнзгийгээр явсан хүн ч байдаггүй, бүгдээрээ урсч байгаад нэг мэдэхэд өргөн-гүехэнгүүд болчихдог. Төгссөн хойноо хэд хэдэн ажлын хаалга тогших боловч энэ гээд хүнд гайхуулах юмгүй болохоор очсон газар болгондоо гологдоно. “Чи юу чадах вэ, үзүүл дээ?” гээд асуудаг, юу ч чадахгүй. Адмоны захирал Р.Энхбат “Манай компани дээр ажилд орох гээд олон залуус ирдэг. Менежментийн ангийг төгссөн гэдэг. Юу ч чаддаггүй, хаанаас нь ч авсан яг адилхан, чадвар муутай. Бүгдээрээ туйлбартай биш, аймхай. Хүн өөрийн гэсэн бодолтой, толгойтой, байх ёстой” гэж бодит байдлыг нүдэнд харагдтал ярьж билээ.

Оюутан байхдаа нийгмийн ч юмуу сайн дурын ажилд оролцож, хүнтэй хамтран ажиллаж үзсэн, дадлага хуримтлуулсан, ядаж нэг зөвлөгөөн хөтлөөд ч юмуу, протокол бичээд сурчихсан бол бас яахав. Тиймээс нарийн-гүнзгий, мэргэжлийн дагнасан чиглэлээр явах хүсэлтэй залуучууд их сургуульд байхдаа зөвхөн хичээлийн кредит бөглөх биш, тухайн сонгосон мэргэжлийнхээ талаар бие даан судалж, хэний ч дор орохгүй болохын тулд бүх хүчээ төвлөрүүлэх хэрэгтэй.

( Өөрийгөө ялж биеэ дайчлах нь )

Амжилтанд хүрсэн хүмүүсийн цор ганц нийтлэг чанар бол гагцхүү өөрийгөө ялах чадвар билээ. Авъяас билгээрээ алдрын оргилд хүрэх хүн байдаг л даа. Гэвч авъяастай төрсөн хирнээ зуурдын цэнгэл, архи дарсанд шунаж арчаагаа алдаад адаг сүүлд нь амьдралын ёроолд живсэн хүн бас олон. Авъяас 1 хувь, хөдөлмөр 99 хувь ч гэх ярьдаг. Хүн шиг амьдарч, хүссэнээ бүтээж чадах нь өөрийгөө хэдий чинээ ялахтай холбоотой бололтой. Өөрийгөө бүрэн ялна гэж байхгүй, харин ялахын төлөөх тэмцэл өөрөө утга учиртай амьдралыг авчирдаг. Ихэнх хүний залуугийн мөрөөдөл талаар болдог нь тэд “Уруу татах хүч”-нд ялагдсанаас болдог бөгөөд зугаа цэнгэл, биеийн амрыг харах сонирхол гэх мэтийн уруу татах хүчийг ялж чадах үед хүн амжилтанд хүрч чадна.

“Уруу татах хүч” энэ үнэхээр ер бусын хүчтэй эд аж. Хүн нэг сайхан ном уншаад, сайхан яриа сонсоод, эсвэл ямар нэг хүчтэй өдүүлэлт аваад нэг хэсэгтээ биеэ дайчлах нь бий. Эрч хүчээр жигүүрлээд уруу татах хүчрүү сүр жавхлантайгаар довтолдог. Гэвч хэсэг хугацаа өнгөрөхөд энэ бүхэн сарнин одох ба хүн нөгөө л бахь байдаг руугаа буцсан байдаг. Үнэндээ эрч хүч гэдэг юм байнга сэлбэж л байхгүй бол амархан унтарчихдаг богинохон амьтай эд аж. Иймд бид эрч хүчийг үргэлж ноцоож байхын тулд янз бүрээр оролдож үзэх хэрэгтэй. Жишээ нь ухаалаг сайхан хүнтэй ярихад маш их цэнэг, эрч хүч авдаг. Гэтэл тийм завшаан тэр бүр тохиогоод байхгүй. Харин маш үр дүнтэй нэг арга бол сэтгэл сэргээж хийж бүтээх хүсэл төрүүлэм ном унших юм.

Номыг мэдээж хүн бичнэ, иймд ном унших нь бичсэн тэр агуу хүний яриаг сонсч, хүч энергийг нь хүртэн авахтай ижил хэрэг болно. Цэнэг авсан үедээ бид жишээ нь өнөөдрөөс эхлээд өдөрт 2цаг англи хэл үзнэ гэх ч юмуу өөртөө амладаг. Гурав хоног, за сайндаа долоо хоног үргэлжилнэ. Яг тэгж байтал ар гэрийн ч юмуу, яаралтай чухал нэг ажил гарах ба нөгөө хуваарь маань саатахаас өөр аргагүйд хүрдэг. Хүний амьдралд юу ч тохиолдож болох учир иймэрхүү саатал гарцаагүй гарна, харин үүний дараа шууд горимондоо буцан орж үргэлжлүүлэх нь чухал. Гэтэл бид тэгдэггүй ба хоног өдрүүд хүүе хайя гэхий зуургүй урсан одож нэг л мэдэхэд нэг, хоёр сар өнгөрчихсөн байдаг. Бүтэн жилүүд, тэр ч бүү хэл бүтэн залуу нас тэрчигтээ өнгөрнө. Энэ бүхэн юуг хэлээд байна?

Зорилгоо тавьсан, хийх ажил тодорхой болсон бол өөрийнхөө өдөр бүр, цаг нэг бүрийг мэдэрч, хянаж, тольдож байх шаардлагатайг хэлээд байгаа юм. Өөрийгөө ялах тэмцэл өөрийгөө хянаж мэдрэхээс эхэлнэ. Япончууд шиг өдөр болгон усанд орж шүдээ угаахад эхний хэд хоног гайгүй хийгээд байлаа, гэтэл үүнийг бүтэн сар үргэлжлүүлээд ирэхэд залхаж яршигтай санагдаж ирдэг юм байна. Харин дахиад жаахан тэсээд байж байтал яваандаа нэг их төвөгтэй зүйл биш болж, ердийн нэг зуршил болж ирсэн юм. Ингээд бодоод үзэхэд өөрийгөө ялахад хамгийн чухал нь байнга үргэлжлүүлэх өөрөөр хэлбэл тэвчээр болж таарч байгаа юм. Бид нэг хэсэгтээ цэнэг аваад хичээдэг боловч тун удалгүй зогсдог, үргэлжлүүлж чаддаггүй. Байнга үргэлжлүүлнэ гэдэг хамгийн хүнд, гэхдээ хамгийн шийдвэрлэх хүчин зүйл билээ. Тэвчисний эцэст хүний бие шинэ дадалд дасдаг. Хэсэг хугацаанд амраад ирсэн хүн хичээлийн ширээний ард удаан сууж чаддаггүй оюутнууд анзаардаг байх. Ийм тохиолдолд дасах хүртэлээ өөрийгөө албадаж хүчлэхээс өөр аргагүй. Түүнээс гадна ямарваа нэг ажил үйлийг эхлүүлээд явж байхад заавал тохиолддог нэг саад бол сэтгэл санааны хэлбэлзэл юм.

Хүний сэтгэл санаа зогсолтгүй өгсөж, уруудаж байдаг. Дэврүүн хөгжүүн үедээ урам зоригтойгоор эхлүүлсэн ажил, сэтгэл гундах үед унтардаг. Эсвэл бусдад атаархаад үзүүлээд өгье гэж бодож эхэлсэн эрч хүч, сэтгэл тайтгарч, гуниг үргэсэн үед хамтдаа үгүй болох нь бий. Харин тэсвэр тэвчээрээр энэ сэтгэлийн хэлбэлзэлд автахгүй байж болно. Английн их зохиолч Самьюэл Жонсон:”Агуу үйлсүүд нь хүч чадлаар бус, цөхрөлтгүй оролдлогоор биелэлээ олдог” гэж хэлжээ. Уруу татах хүчийг бут цохих хүчтэй мөрөөдөл бидэнд бий. Ямар ч үед тэвчээр болж, ямар ч боломжгүй үед хүч чадлыг дууддаг зүйл бол мөрөөдөл билээ. Тэнэгүүд л хоосон мөрөөддөг гэж хэлэх хүн байдаг. Харин ихэнх хүн өөрийгөө ялж чаддаггүй учраас л хоосон мөрөөдөлтэй хоцордог аж. Уруу татах хүчинд дийлдчихээд эцэст нь бүх бурууг хувь заяанд тохдог байна. Тэгвэл хүн ямар байвал зохистой вэ?

Өргөн хүрээгээр сэтгэж, мөрөөдөх хэрэгтэй, харин урдаа байгаа жижиг зүйлээс хийж эхлэх шаардлагатай. Зорьсон үйлийнхээ төлөө элсний ширхэг зөөх мэт уйгагүй хөдөлмөрлөн, цаг мөч бүрд бүх боломжийг хайсан хүн заавал ид шидтэй учирна гэдэгт би итгэдэг. Наполеон Бонапартын “Боломжгүй гэдэг үг зөвхөн тэнэгүүдийн үгийн санд байдаг” гэсэн алдартай үгийг санацгаа. Агаарт хөвөх мэт биднийг тойрон байгаа мянга мянган боломжуудаас гагцхүү чихээ байнга сортойлгож, нүдээ байнга бүлтийлгэн өөрийгөө дайчилсан хүн л олж шүүрч чадна. Орчлон ертөнц агуу уудам болохоор тэр хэрээр хүний анхаарал сарниулах бэрхшээл их бий. Тэр болгоныг анхаараад шийдээд явна гэвэл бүтэхгүй бөгөөд хамгийн гол, хамгийн сайн хийж сурч чадах зүйлээ бусдаас илүү хийж чаддаг байх л хамгийн чухал баймаар.

Эрин Тулгат
2009.01.05

Эх сурвалж: www.cmox.org
Read more...

Оргилд хүрэх стратеги (Шинэ үеийн удирдагчидад санамж)


Магадгүй та ямар нэгэн байгууллагын захирал болохыг хүсч байгаа бол, эсвэл энэ байр суурьруу амжилттай урагшилж байгаа бол танд зориулсан алт шиг үнэтэй стратегиуд байна. Энэ судалгаанд ирээдүйн лидер дарга нарын маш онцгой аргуудыг олж мэднэ.

1. Шинэ санаа дэвшүүлэх
Алдаа гаргахаас айлгүй шинэ санаа дэвшүүлэх хэрэгтэй. Тиймээс Роже Оечийн “Дүрэм журмыг ардаа орхин шинийг санаачлагч бай” гэсэн үгийг санаж явахад илүүдэхгүй.

2. Зөвлөгөө хайх
Зөвлөгөө авах гэдэг дээд удирдлагад байгаа хүний ажлын нэг хэсэг юм. Зөвлөгөө гэдэг нь юуг хэрхэн яаж хийх талаар мэргэжилтнүүдийн хэлэх үг юм. Хэзээ, хэрхэн, хаанаас зөвлөгөө авч, түүнийгээ хэрхэн ажил хэрэг болгох зэргийг мэдсэнээр зөвлөгөө авах туршлагатай болно. Зөвлөгөө авах нь ерөнхий захирлын хувьд онцгой чухал чадваруудын нэг юм. Ямар үед, хэнээс авч тухайн хүнтэй яаж зөв харилцахыг сурах хэрэгтэй.

3. Компанийхаа бодлоготой уялдуулан шийдвэр гаргах
Тодорхойгүй нөхцөлд шийдвэр гаргах нь зарим нэгэн удирдлагын хувьд төвөгтэй сорилт болдог. Шүүмжлэл, бодол санаа, итгэл үнэмшил тань бүх нөхцөлийг дүгнэхэд нөлөөлдөг. Өөрийн бодлоо дагах гэж бүү оролд. Тодорхой бус байдлаас гарахад өөр зүйл ч хэрэгтэй болдог. Та удирдлагын хувьд, итгэлтэйгээр шийдвэр гаргахын тулд хэрэгтэй мэдээлэл байхгүй үед ч дарамтанд орохгүй байж сурах хэрэгтэй. Дарга хүний хувьд эхэлсэн ажилаа амжилттай дуусгахын тулд чадах бүхнээ хий. Ялагдаж болох талтайг ч хүлээн зөвшөөр. Энэ нь гайхалтай амжилтанд хүрэх арга юм.

4. Зохион байгуулалт
Нэг хүн таваас найман хүн удирдахаас хэтрэхгүй байх хэрэгтэй. Зохион байгуулалт нь бүрэн болсон, туршлагатай дарга 12 хүнтэй багийг удирдах хэрэгтэй. Хэрэв тайлан гаргадаг хүмүүс нь шинэ, туршлагагүй бол 5-8 хүнтэй байна. Кеннет Лоуден ингэж хэлжээ: “Ерөнхий захирал хүн юу хийхээ шийдэх хүртлээ доорх хүмүүстээ юу хийхийг хэлдэггүй”

5. Байгууллагадаа шинэчлэл хийх
Ер нь шинэ байгууллага гэдэг өөрөө өөрчлөгддөг явц юм. Эхлээд өөрчлөлт хэрэгтэйг хүлээн зөвшөөрдөг. Дараа нь өөрчлөх шалтгаанаа жагсаана. Энэ бүхнийг хийсний дараа шинэчлэлээ хянах хэрэгтэй. Хийх шинэчлэлтийн нөхцөлийн дагуу зохион байгуулалт ч зохицох ёстой. Ерөнхий захирал шинэчлэлтийг хариуцна.

Шинэчлэлтийн аргууд:

1. Ямар үед хийхээ мэддэг байх
2. Хэр зэрэг өөрчлөхөө тодорхойлох
3. Энд гарч ирэх сэтгэл санаа болон оюун ухааны өөрчлөлтийг мэдэх
4. Үймээн бага гаргуулах чадвартай байх.
Байгуулагадаа шинэчлэл хийхэд эдгээр зүйлсийг анхаарахаас гадна хүмүүсийн санал бодлыг мөн анхаарах хэрэгтэй. Хүмүүс шүүмжлэлтэй ханддаг учир эсэргүүцдэг. Ажлаа буруу хийж байна гэж үзэн цаад учрыг мэдэхгүй тул айдаст автан эсэргүүцэл үзүүлдэг. Шинэчлэлтийн дараа ажил нь хэвийн болно гэдэгт итгэдэггүй учир илүү муу зүйл болно гэж үздэг. Шинэчлэл дадсан зүйлийг нь өөрчилдөг тул хүмүүсээ илүү урамшуулах хэрэгтэй. Ер нь хүмүүс өөрт нь өөрчлөлтийг шууд тулгахад дургүй. Шинэчлэлтийн үед хүмүүсийн хоорондын харилцааг дэмжих нь эсэргүүцлийг багасган, хүлээн авахад нь ч хялбар болгодог.

6. Хурал бол захирлын ажлын нэг хэсэг нь юм.
Хурлаас өмнө хэлэлцэх зүйлээ гарган тараах шаардлагатай. Ингэснээр оролцох хүмүүс бэлтгэлтэй ирэх юм. Хурлын зорилго нь мэдээлэл өгөх, тайлбарлах байдаг бол хамгийн тохиромжтой арга нь эхлээд яриа хийгээд дараа нь санал асуулга хэлэлцүүлэх юм. Хурлыг удирдаж байгаа хүн болсон бүхнийг товч дүгнэх шаардлагатай. Судлаачид хурал 60-90 мин үргэлжлэх хэрэгтэй гэжээ. Учир нь 90 минутын дараа анхаарал сарнидаг байна. Хэрэв хурал илүү урт үргэлжлэхээр бол хоёр өдөр хийсэн нь дээр бөгөөд тус бүрийнх нь зорилгыг тодосгох хэрэгтэй.

7. Стратегийн төлөвлөгөө зохиох
Стратегийн төлөвлөгөө нь тактикаас огт өөр байдаг. Тактик гэдэг нь компанид тэр өдөр хийсэн зүйлс юм. Харин стратеги нь тухайн компанийн ирээдүйн төлөвлөгөө байдаг. Тактик нь өдөр тутмын шийдвэр байдаг бол стратеги нь илүү өргөн утгатай.
Төлөвлөнө гэдэг нь ямар нэг зүйлийг хийхийн өмнө ямар алхам хийхээ шийднэ гэсэн үг. Тиймээс ч төлөвлөгөөндөө ирээдүйг харах хэрэгтэй. Ерөнхий захирал болох та ч бас ирээдүйгээ төсөөлөн 2-3 жилийн цаадахыг харах хэрэгтэй юм.

Ирээдүйгээ төсөөлөх арга:
1. Өмнөх 5 жилийн ажлын судалгаа
2. Ажилтайгаа холбоотой өдөр тутмын асуудлаа нягтал
3. Судлаачдын таамаглалыг ч бас бодож үзэх.
Стратегийн төлөвлөх ажил компаний ирээдүйг тодорхойлоход чухал үүрэгтэй. Энэ байгуулага ирээдүйн нөхцөлд амжилтанд хүрч, хөл дээрээ зогсож чадах эсэхийг баттай болгох юм. Роберт Вүүд хэлэхдээ:”Ажил зарим талаараа дайн шиг бөгөөд стратеги нь зөв бол тактикийн алдаа гаргасан ч амжилтанд хүрнэ.”
8. Сайн илтгэгч байх
Ерөнхий захирлын хувиар хийсэн яриа тань лидер хүний хувьд хэр нөлөөтэйг хэмждэг. Сайн төлөвлөөгүй яриа хүмүүст хүрч, нөлөөлж, удирдаж чадахгүй. Эхлээд ярих зүйлээ цаасан дээр буулгаснаар эхэлнэ. Тойм бэлтгэх нь өөр нэг шат юм. Бичсэн зүйлээ уншаад найруулан бич. Тойм нь ярианы эх загвар болно. Хүн бүхэн анхаарал тавин сонсоосой гэж хүсч байгаа бол сонирхол татахуйц оршил бэлтгэ. Хүний анхаарал татах өөр нэг арга бол гайхал төрүүлэхүйц юм хэлэх юм. Нотолгоо баталгаагүй нэгэнд хүн итгэхгүй.
Чухал сэдэвт байгаа мэдээллийг гоёж чимэх нь сонсоход хялбаршуулан, хүлээн авахад бэлэн болгодог. Хөнгөн хошигнол ч хэрэг болж мэднэ. Яриагаа хүнд нөлөөлхүйц хүчтэйгээр дуусгаарай. Хэлэх үгээ бичиж бэлдсэн бол унших дасгал сайн хийгээрэй. Үүний тулд толины өмнө зогсож өөртэйгээ яриарай. Ингэснээр айдсаасаа салж чадна.
Илтгэлийн үед цааснаас харж уншиж байснаас, санаа авах тэмдэглэгээ, дүрс болон сануулах үг бэлтгэ. Энэ нь нөхцөл байдалд зохицуулан өөрчлөлт хийхэд тусална. Ярианы хэсгээ зөв, цэгцтэй бэлтгэхгүй бол хэчнээн сайн бичээд уншсан ч нөлөө үзүүлэхгүй.

9. Онцгой чадвартай удирдагчийг сонгох
Зөв хүмүүсийг чухал байранд сонгох нь дээд удирдлагын гол үүргүүдийн нэг юм. Магадгүй компанийхаа хэд хэдэн хэсэгт хурдан шийдвэр гаргаж байсан байх. Харин хувийн сонголт хийнэ гэдэг хэцүү. Өөр асуудалд алдаа гаргахад дараа нь засаж болно. Харин удирдлага сонгохдоо алдаа гаргавал гамшиг болж болно.

Ер нь дээд шатны удирдлагыг сонгоход 3 шалгуур байдаг:
1. Ажлын чадвар
2. Хувийн зан чанар
3. Удирдах туршлага.
Үүнийг ашиглан удирдлагаа сонгоно. Хурдан дэвшсэн, онцгой ухаантай, хэцүү нөхцөлд тэнцвэр алддаггүй, ажиллах дуртай, ажлын амжилтаар дүүрэн, төлөвлөгөөтэй, асуудал шийдвэрлэх чадвартай хүнийг удирдагчаар сонгох ёстой.

10. Онцгой чадвартай удирдагчийг бэлтгэх
Ерөнхий захирлууд төрөл бүрийн чадвартай хүнийг бэлтгэх үүрэгтэй. Онцгой удирдагч бэлтгэхийн тулд чухал үүрэг өгч, ажлаа хувиарлан, туршлага хуримтлуулахад нь тусал. Багшилж, сургалтанд хамруулж болно. Хамгийн чухал нь боловсролын үзүүлэлт юм.

11. Хэсгүүдийн хоорондох зөрчлийг шийдвэрлэх
Ямар нэг байгууллагад зөрчил байдаг. Үүнийг шийдэхийн тулд хөнөөлтэй зөрчлийг багасган, бүтээлч байдлыг гаргах хэрэгтэй. Шийдвэр гаргахын өмнө доод хүмүүсийнхээ саналыг асуун, нэгтгэх нь чухал. Зөрчилтэй холбоотой хүмүүс уур хилэнгээ ил гаргахыг нь зөвшөөрч, хоёр талыг хүлээн зөвшөөрөх арга замыг олж шийдвэрлэнэ. Ингэснээр аз жаргалтай, бүтээлч хамт олон болно.

12. Хамгийн боломжтой, сайн тохиролцоонд хүрэх
Ерөнхий захирал хүн ярианы чадвартай, хоорондоо уялдаа холбоотой мэдээллийг хэрэглэдэг туршлагатай байх ёстой. Нөгөө талын уналтын хэрээр ашиг олох боломж байвал үүнийгээ та орхих ёстой. Асуудлыг ашиглах, эрч хүч, ухаан санаагаа цагийг нь олж хэрэглэх сэтгэлийн хөдөлгөөнөө барих нь энэ чадварын хэсэг юм.
13. Харилцаа холбоо бий болгох
Имиж чухал бөгөөд байгуулагын хүмүүсийн таныг үнэлэх үнэлгээ болдог. Хүнд үлдээсэн төрх тань тэдний үүрэг, хариуцлагийг тодосгож өгдөг. Ерөнхий захирлын имиж нь сэтгэл булаам, хүчирхэг төрхтэй байна. Ер нь имиж бол таны хэлсэн, хийсэн бүхний үр дүн юм. Компаний тайлан бол компаний зорилго, ажлаа гүйцэтгэх илэрхийлэлийг харуулдаг. Энэ зорилгоо компаний елементүүдийн уриа болговол сэтгэл булаам чанарыг олж авна.
14. Дээд шатныхаа хүмүүсийн ажиллах урамыг нь бадраах
Ажиллах хүслийг нь бадраах гол хүмүүс нь хамгийн ойр ажилладаг захирлын туслах, хэсгийн дарга, зөвлөх болон удирдлагын зөвлөл юм. Энэ хүмүүсийн ажиллах урмыг нь бадраах нь бусад хүмүүсийнхтэй ижил. Ажлаа хийлгэхийг бодож байгаа бол танд ажиллаж байгаа хүмүүсийн хэрэгцээг анхаар. Эндээс бүтээлч байх хэрэгцээ гарч болно. Мөн тэдний асуудал, уйтгар гуниг, ганцаар ажиллах гэсэн хүсэл гээд бүхнийг ойлгох хэрэгтэй.

15. Мэдээллийн сүлжээг гаргаж ирэх
Чухал асуулт асуун, сайн сонсогч байж, хэзээ хэнээс асуух, юуг лавлахаа мэддэг байх нь хэрэгтэй.

Эх сурвалж: “Шинэ ертөнц” сэтгүүл
Read more...

Та бидий сайн мэдэх Yahoo.com -ийн амжилтын түүх


Та биднийй єдєр тутмын хэрэглээ и-мэйл хаягны Yahoo компаны захирал Жерри Янг єдгєє дэлхийн хамгийн залуу тэрбумтнаар шалгарчээ. Тvvнийг хэрхэн баяжсан тvvхээс танилцуулъя. Жерри 1968 онд Тайванд тєрсєн бєгєєд 2 настай байхад нь эцэг нь нас барж, их сургуульд англи хэлний багш ажилтай ээж нь гэр бvлээ АНУ-н Калифорни муж дахь Сан Хосе хот руу нvvлгэв...


Жерри Янг хичээлдээ маш сайн оюутан байсан бєгєєд Станфордын Их сургуульд дєрєвхєн жил сурах хугацаандаа цахилгааны инженерийн мэргэжлээр бакалавр, магистрын зэрэг хамгаалжээ.

Харин тvvний багш болох Дэвид Фило АНУ-н Висконсин мужид 1966 онд тєржээ. Бага насаа аав ээжийнхээ хамт Луизана мужийн коммунд єнгєрєєсєн тэрээр Туланы их сургуульд орж, компьютер инженерийн мэргэжил эзэмшив. Дараа нь Станфордын их сургуульд орж магистрын зэргээр суралцаж, хичээлийн хажуугаар туслагч-ассистент багшаар ажиллаж байжээ. Аз болоход тvvний шавь нарын нэг Жерри тэр хоёрын нєхєрлєл эхэлж, энэ нь тэр хоёрыг 1992 онд, хичээлийн солилцооны шугамаар Япон руу зургаан сар яваад ирэх хугацаанд улам бэхэжжээ.

Уг нь 1993 онд Жерри, Девид хоёр Станфордод єєрсдийн докторын зэргийн судалгааны ажил дээр “Компьютерийн дизайн” сэдвээр ажиллаж байх ёстой байжээ. Харин оронд тэд єєрсдийн хамаг цаг заваа тухайн vед шинэхэн нээгдээд байсан “WORLD WIDE WEB”-н ертєнцєєр аялж, арвин их мэдээллийг нь ухаж суухад зарцуулж байв. Тэдний энэ талаар хийсэн анхны тєсєл нь интернэтээс NBA- тоглогчдын талаар мэдээлэл хайж олдог програм байжээ. Жерригийн хийсэн анхны вэб сайт нь ч гэсэн тvvний спортын их дур сонирхлыг илэрхийлэн байв.

Ингээд удалгvй Жерри, Девид хоёр маань вэб ертєнц дэх асар єргєн хэмжээний мэдээлэлтэй харьцаж ажиллахад амжилт олох гол тvлхvvр нь эдгээр мэдээллийг эмхлэн зохион байгуулах явдал юм гэдгийг ойлгосон байна. Анхандаа тэд єєрсдийн дуртай вэб хуудаснуудын хаягийг ангилан цуглуулж, “World Wide Web” дэх “Жерригийн лавлах” гэсэн нэрээр найз нартаа и-мэйл явуулж, вэб хуудас болгон гаргаж байжээ. Энэ нэр нь єєрсдєд нь тєдийлєн таалагдаагvй тул “YAHOO!” гэсэн богинохон бєгєєд содон нэр бодож олсон байна. Тэдэнд энэ нэрнийх нь “бvдvvлэгдvv этгээд бєгєєд хэлэхэд амьд аялгуу” нь таалагдсан бєгєєд дараа нь энэндээ тааруулсан дараах албаны нэрийг бодож олжээ.

“Yet Another Hierarchical Official Oracle”.

1994 он гэхэд хэдэн мянган хvн “Yahoo!”-г ашиглан интернэтээс хэрэгтэй мэдээллээ олж авч байв. Энэ онд хэрэглэгчдийн тоо сар тутамд хоёр дахин нэмэгдэж байлаа. Жерри, Девид хоёр ч гэсэн єєрсдийн шинэ хобби–доо цаг заваа бvрэн зарцуулж, ангилсан вэб хаягнуудаасаа хэрэгллэгч дурын vг хэрэглэн хайлт хийх, єєрийн хvссэн вэбний хаягийг нэмэх зэрэг олон боломжуудыг нэмж, тухайн vед хамгийн их хvн ханддаг вэб сайтны нэг болсноос их ачааллыг даах чадвартай “вэб” сервер програм хангамж-г нь хvртэл єєрсдєє зохион хэрэглэж байв. Энэ vед тэд Станфорд их сургуулийнхаа интернет холбоосыг хэрэглэж vйл ажиллагаа явуулж байсан бєгєєд удалгvй сургуулийнх нь сvлжээ дэлхийн єнцєг булан бvрээс єдєр тутам сая саяараа холбогдох их хэрэглэгчдийн ачааллыг даахаа больж эхлэн, сургуулийнх нь удирдлага Жерри Девид хоёрт хандан vйл ажиллагаанд єєрийнхєє компьютер, интернет холболтыг vнэгvй хэрэглvvлэх хvсэлтэй MCI, WORLDCOM, AOL, NETSCAPE гэх мэт олон том компаниудын тєлєєлєгчид Жерри, Девид хоёртой ирж уулзсан бєгєєд, 1995 онд тэд NETSCAPE –н саналыг хvлээн авч vйл ажиллагаагаа тэднийх рvv нvvлгэжээ.

Эцэст нь 1995 оны 3-р сард Жерри Девид хоёр маань єєрсдийнх нь вэб хуудсаа хайх хобби нь бизнесийн нилээдгvй ашиг олох vйл ажиллагаа болж болох юм гэдгийг бvрэн ухаарчээ. Тэд хєрєнгє оруулалтын SEQUOLA пvvсээс 4 сая доллар зээлж єєрсдийн гэсэн компанийг байгуулав. єєрсдєд нь бизнесийн vйл ажиллагаа явуулах туршлага дутмаг гэдгийг ойлгож, ижилхэн Станфорд их сургуулийн бас нэг тєгсєгч болох Тим Кугл (тухайн vедээ 400 сая $-н хєрєнгєтэй компани ажиллуулж байв) –г єєрсдийн даргаа болгож хєлсєлж байжээ.

1995-1999 оны хугацаанд “Yahoo!”- н жил тутамд олж байсан орлогын хэмжээ нь 35%-р нэмэгдэж байв. Ихэнх ашгаа тэд вэб хуудсан дээр байрлуулсан тєлбєртэй баннер сурталчилгаанаас олж байна. Мэдээж баннерийг хvн л vздэг юм болохоор вэб хуудсанд хандах хэрэглэгчдийн тоог нэмэгдvvлэхээр менежментийн арга, залиудыг хэрэглэсээр байна. 1995 онд “Yahoo”- н вэб хуудсанд єдєрт дунджаа 145 сая хэрэглэгч 625 сай удаа ханддаг гэсэн аварга vзvvлэлттэй болжээ. Ингээд тэдний компанийн нэр Yahoo! нь єнєєдєр интернет дэх хамгийн том хайлтын системийн нэг болжээ. Жерри Девид хоёр ч єнєєдєр дэлхийн хамгийн баян залуусын жагсаалтанд зvй ёсоор ордог болжээ.
Read more...

Афоризм


Хүн хэдий цэцэн төрөвч сургаалгүй үл болох.
В. Инжинаш

Сургаал үг хатууч бол нянтай өвчинд догшин эм мэт.
Д. Равжаа

Хашийг цоолборлохгүй болбоос
Сав болон бүтэхгүй
Хүнийг сургахгүй болбоос
Ёсыг мэдэхгүй.
Эртний сургаал үг

Муу, тэр тусмаа өөрт хор уршигтай зүйлийг хийх амархан. Сайн, ашигтай хийх харин даанч хэцүү.
Будда

Сайн сайхан зүйл маш их чармайлтын үр дүнд бий болдог. Харин муу зүйл зүгээр л өөрөө гараад ирдэг.
Демокрит

Ойр орчныхоо хүмүүст учирсан золгүй явдалд баярладаг хүн хувь заяаны өөрчлөлт хэн бүхэнд нүүрлэдгийг ойлгоогүй мунхаг байна даа.
Демокрит

Онч үгсийг хэрэглэвэл үг цөөн, утга агуу болно.
Марк Твен

Өдөр бүр ядаж нэг дуу сонсож, уран зураг үзэх буюу мэргэн үг ганцыг ч болов уншиж байх хэрэгтэй.
В. Гете

Ардын зан үйл, сэтгэл оюун, суу ухаан нь тэдний зүйр үгээр илэрдэг.
Ф. Бэкон

Бусдын үгийг сонсоод байгаа хэрнээ тусгаж ойлгодоггүй хүн таг дүлийтэй ижил.”Байгаа мөртлөө байхгүй “ хүмүүс гэгдэгчид чухамдаа тэд л болой.
Хераклит

Нэн чухал ажил хэрэгт яаран дүгнэлт өгөх хэрэггүй.
Хераклит


Read more...